Τήν 7/20 Ὀκτωβρίου 2019 ἡ Α.Θ.Παναγιότης ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ.Βαρθολομαῖος ἀνήγγειλε κατά τήν ἐπίσκεψίν του εἰς τό Ἅγιον Ὄρος τήν κατάταξιν πέντε Ἁγιορειτῶν Πατέρων εἰς τήν χορείαν τῶν Ἁγίων, συγκαταλεγομένου μεταξύ αὐτῶν καί τοῦ μακαρίου Μοναχοῦ καί Γέροντος Δανιήλ Κατουνακιώτου (1846-1929).
Ὁ ἀοίδιμος οὗτος Γέρων ἐγεννήθη εἰς τήν Σμύρνην τῆς μαρτυρικῆς γῆς τῆς Ἰωνίας, ὅπου εἶχεν ἐγκατασταθῆ ὁ ἐκ Δημητσάνης τῆς Πελοποννήσου πατήρ του Σταμάτιος Δημητριάδης ὁμοῦ μετ’ ἄλλων Δημητσανιτῶν, ὅτε ἦτο Μητροπολίτης Σμύρνης ὁ μετέπειτα Οἰκουμενικός Πατριάρχης καί συντοπίτης αὐτῶν Ἐθνοϊερομάρτυς Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ε΄. Ὁ Γέρων Δανιήλ ἦτο εὐπαίδευτος καί ἐνάρετος Μοναχός, καί κατεστολίζετο μέ πλεῖστα πνευματικά χαρίσματα. Συνεδέετο δέ οὗτος πνευματικῶς μέ τόν Ὅσιον Ἀρσένιον τῆς Πάρου, τόν θαυματουργόν Ἅγιον Νεκτάριον τῆς Αἰγίνης, τόν σπουδαῖον λογο-τέχνην Ἀλέξανδρον Μωραϊτίδην (μετέπειτα Μοναχόν Ἀνδρόνικον)κ.ἄ.
Ὡς ἀριστοῦχος ἀπόφοιτος τῆς Εὐαγγελικῆς Σχολῆς τῆς Σμύρνης καί υἱός εὐλαβεστάτων γονέων, καθώς καί ἀκριβής μελετητής τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῆς Φιλοκαλίας, μετεφύτευσεν εἰς τόν Ἄθωνα τούς καρπούς τῶν ἀρετῶν του. Ἀρχικῶς μετέβη εἰς τήν ἄλλοτε Ἑλληνικήν Ἱ. Μονήν τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, ἔνθα ἔλαβε τό Μοναχικόν σχῆμα καί μετ’ ὀλίγον ἀνεδείχθη Γραμματεύς τῆς Μονῆς.
Ἐνταῦθα ἐβίωσεν ἐντόνως τήν πανσλαβιστικήν λαίλαπα, ἥτις εἶχεν ὡς ἀποτέλεσμα τήν ἐξορίαν του ἐκ τῆς Μονῆς καί ἐν τέλει τήν κατάληψιν αὐτῆς ὑπό τῶν Ῥώσων. Ἀδιάψευστος μάρτυς τῶν γεγονότων τούτων ἀποτελεῖ ἡ ἐν Πάτραις ἐκδοθεῖσα τό 1927 ἱστορική αὐτοῦ μελέτη, περί τῆς ἀναφυείσης διαφορᾶς μεταξύ Ἑλλήνων καί Ῥώσων πατέρων τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος, ἐπιδικασθείσης ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ΚΠόλεως τό 1875, Πατριαρχεύοντος τοῦ Πατριάρχου Ἰωακείμ τοῦ Β΄.
Κατόπιν ἑξαμήνου διαμονῆς του ὡς ἐξορίστου εἰς τήν Ἁγίαν Ἀναστασίαν Χαλκιδικῆς, ἐπέστρεψεν εἰς τόν Ἄθωνα καί ἐγκατεβίωσεν ἐπί μίαν ὅλην πενταετίαν εἰς τήν Ἱ. Μονήν τοῦ Βατοπαιδίου, ἔνθα καί ἐθεραπεύθη ἐκ σοβαρᾶς ἀσθενείας ὑπό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἐντεῦθεν ἀνεχώρησε διά τήν ἀπωτέραν ἔρημον τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ἐγκατεστάθη εἰς τά πάντερπνα Κατουνάκια, ἔνθα τό 1880-1881 συνέστησε τό Ἡσυχαστήριον τῆς περιωνύμου Ἀδελφότητος τῶν Δανιηλαίων, τιμώμενον εὐλαβῶς ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ὁσίων Ἁγιορειτῶν Πατέρων.
Ὡς γνωστόν, ὁ Ἁγιώνυμος Ἄθως καθώρισεν, ὅπως τιμῶνται καί ἑορτάζωνται ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ πάντες οἱ Ὅσιοι Ἀθωνῖται Πατέρες, ὧν ἡ μνήμη ἄγεται πανηγυρικῶς τήν Β΄Κυριακήν τοῦ Ματθαίου, ἤτοι τῇ Α΄Κυριακῇ μετά τήν τῶν Ἁγίων Πάντων· ἡ δέ Ἱερά Κοινότης ἀνέθεσε κατά τό πάλαι εἰς τόν σοφόν Διδάσκαλον Ὅσιον Νικόδημον τόν Ἁγιορείτην τήν σύνταξιν γλαφυρᾶς Ἀκολουθίας μετ’ ἐκτενοῦς ἐγκωμιαστικοῦ Λόγου.
Ὁ Ὅσιος Γέρων Δανιήλ Κατουνακιώτης ἠγωνίσθη καθ’ ὅλον τόν βίον αὐτοῦ εἰς τήν ἐρημικήν τοποθεσίαν τῶν Κατουνακίων μέ σοφίαν, προσευχήν, ταπείνωσιν καί μελέτην. Μετά μεγάλης δεξιότητος ἐπανέφερεν εἰς τήν ἁγιοπατερικήν ὁδόν τούς περί τρισυνθέτου τοῦ ἀνθρώπου ὑποστηρίζοντας Μακρακιστάς, ἔσωσεν ἐκ τῆς πλάνης πολλούς παρεκτραπέντας, καί ἐθεράπευσεν εἰς τήν ἐποχήν του πολλούς δαιμονοπλήκτους.
Ἐκτός τῶν πολλῶν διασῳζομένων ἐπιστολῶν του, καρπός τῆς σοφίας του εἶναι καί τά περί τά ἑβδομήκοντα ἔργα του ἐπί σοβαρῶν πνευματικῶν θεμάτων, κυρίως ἀντιαιρετικῶν καί πνευματικῆς οἰκοδομῆς. Κατά τήν ἐπί τεσσαράκοντα καί ὀκτώ ὅλα ἔτη διαμονήν του εἰς τά Κατουνάκια ἐδημιούργησεν ἕνα περίφημον οἶκον ἀρετῆς, ἁγιογραφίας, συγγραφῆς, μουσικῆς καί φιλοξενίας διά τούς προσκυνητάς καί τούς διερχομένους Μοναχούς.
Ἡ πρός Κύριον ἀποδημία αὐτοῦ συνέβη κατά τήν ἑορτήν τῶν Γενεθλίων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου τοῦ 1929), τήν ὁποίαν Κυρίαν Θεοτόκον ἐτίμα καί ἠγάπα κατά πολύ. Ἡ εἴδησις τῆς ὁσιακῆς τελευτῆς του ἐλύπησε τούς Ἁγιορείτας καί τά πνευματικά αὐτοῦ τέκνα, διά τήν μεγάλην ἀπώλειαν τοῦ μοναδικοῦ τούτου ἐρημίτου Γέροντος.
Τό 1980, μέ τήν συμπλήρωσιν ἑκατόν ἐτῶν ἀπό τῆς ἱδρύσεως τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων ἐν Κατουνακίοις, καί πεντήκοντα ἐτῶν ἀπό τῆς ὁσιακῆς κοιμήσεως τοῦ Γέροντος, ἡ Μοναστική Ἀδελφότης τῶν Δανιηλαίων προέβη εἰς τήν ἔκδοσιν τοῦ πρώτου ἔργου πρός τιμήν τοῦ πάππου καί ἱδρυτοῦ αὐτῆς, ἥτις ἔκδοσις ἀπετέλεσε τήν ἀπαρχήν ἐκδόσεως καί ἄλλων ἔργων του, ὑπό τόν γενικόν τίτλον: Ἀγγελικός Βίος.
Ὁ Ἀγγελικός Βίος πρέπει νά εἶναι στόχος ἑκάστου Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ, ἐάν ἐπιθυμεῖ τήν σωτηρίαν του· οἱ δέ θεούμενοι Ἅγιοι Πατέρες, οἱ τήν «πᾶσαν ἀλήθειαν» κατέχοντες περί τῶν θείων καί ἀποῤῥήτων μυστηρίων, πρέπει νά εἶναι ὁδηγοί εἰς τήν ἀλήθειαν τῆς πίστεως· χωρίς αὐτῶν τῶν μοναδικῶν σκευῶν τῆς ἀληθείας, ἡ ὀρθή πίστις θά ἦτο ἀδύνατον νά διατηρηθῇ ἐπί τῆς γῆς.
Ἡ Ἐκκλησία μας θέτει ὑπεράνω ὅλων τούς Ἁγίους αὐτῆς καί μάλιστα τούς ἐξ αὐτῶν Πατέρας καί Διδασκάλους της, οἱ ὁποῖοι παρουσιάζουν μίαν ὑπέρ φύσιν πνευματικήν γονιμότητα καί εἶναι οἱ μόνοι δυνάμενοι νά φέρουν εἰς τό εἶναι διά τήν Ἐκκλησίαν τέκνα δι’ ὕδατος, οὐχί μόνον τῆς κολυμβήθρας ἀλλά καί τῶν δακρύων· ὅθεν, δικαίως ἀποκαλοῦνται Θεολόγοι καί Διδάσκαλοι αὐτῆς. Πᾶσα ἄλλη θεολογική ἤ πνευματική δραστηριότης, ἡ ὁποία δέν τεκμηριοῦται διά τῆς τοιαύτης ἁγιοπνευματικῆς γονιμότητος ἐν τῇ πράξει, θεωρεῖται ὀρθοδόξως στεῖρα καί ἄγονος, ἀνεπαρκής καί ἐπικίνδυνος διά τούς κατ’ ἰδίαν πιστούς καί τήν ἐν συνόλῳ Ἐκκλησίαν.
Μοναδικός τρόπος διά νά ἀξιωθῇ νά παραλάβῃ ἕκαστος αὐτήν τήν «πᾶσαν ἀλήθειαν» τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι νά διέλθῃ καλῶς καί νομίμως τό στάδιον τῆς καθάρσεως καί νά εἰσέλθῃ τοὐλάχιστον εἰς τό στάδιον τοῦ φωτισμοῦ, ἤ καί νά προχωρήσῃ καί εἰς τό στάδιον τῆς ἐλλάμψεως καί τοῦ δοξασμοῦ ἤ τῆς θεώσεως, γενόμενος τοιουτοτρόπως πνευματικός ἄνθρωπος καί θεολόγος ἀλάθητος καί ἀκριβέστατος, πλουτῶν τήν θεωρίαν τῶν θείων διά τῆς θέας καί οὐχί διά τοῦ στοχασμοῦ τῆς διανοίας του. Τοιοῦτοι ὑπῆρχαν ἀσφαλῶς πάντες οἱ τιμώμενοι Ὅσιοι Ἁγιορεῖται Πατέρες, ἐν οἷς καί ὁ μακάριος Μοναχός Γέρων Δανιήλ Κατουνακιώτης, ἕβδομος κατά σειράν Ἅγιος τῆς Δημητσάνης, συμφώνως πρός τό Ἡμερολόγιον 2020 τῆς ἐν Ἀθήναις Ἀδελφότητος Δημητσανιτῶν «Γρηγόριος Ε΄».
Αἰτούμεθα ταπεινῶς ταῖς πρεσβείαις αὐτοῦ, ὅπως τύχωμεν παρά τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ ἐλέους καί σωτηρίας.
Ἅγιον Ὄρος Ἄθω, 8/21 Ἰουνίου 2020
† Κυριακή τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων
