Προεπισκόπηση

Τρίτη 30 Απριλίου 2013

"Ο ΠΑΐΣΙΟΣ ΜΙΛΗΣΕ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ"...

1Ένα μοναδικό οδοιπορικό στην Κόνιτσα, στο πατρικό σπίτι του μεγάλου γέροντα της Ορθοδοξίας, γέροντα Παΐσιου πραγματοποίησαν τα «Παραπολιτικά», όπου και συνομίλησανμε ... συγγενείς και όχι μόνο του Αρσένιου Εζνεπίδη, όπως ήταν το κοσμικό όνομά του.

Στο ακριτικό χωριό, μια ανάσα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας συναντήθηκε με τον 95χρονο σήμερα, αδερφό του γέροντα Παΐσιου, Ραφαήλ Εζνεπίδη, ο οποίος είναι πλέον κλινήρης και περιορίστηκε στη φράση «Ο Παΐσιος είναι σε μεγάλο κόσμο». Συνάντηση υπήρξε όμως και με άλλους συγγενείς, που αποκάλυψαν άγνωστα περιστατικά από τον βίο του Αγιορείτη μοναχού. 

Όσο για το σπίτι που έμενε ο γέροντας, δεν έχει αλλάξει καθόλου από την εποχή εκείνη. Η επίπλωση είναι παλιά όπως και το πάτωμα.Στους τοίχους δεσπόζουν φωτογραφίες του γέροντα, οικογενειακά κειμήλια και προσωπικά αντικείμενα του Αγιορείτη. Στον τοίχο υπάρχει μια φανέλα του ενώ στο μέσον του δωματίου πίσω από ένα κλειδωμένο τζάμι, υπάρχουν χειροποίητα αντικείμενα του.

Ο γέροντας, όπως δηλώνει ο ανιψιός του, Χρήστος Εζνεπίδης, έμεινε σε αυτό το σπίτι μέχρι τα 18 του, όταν κατατάχθηκε ασυρματιστής στον στρατό. Για του λόγου το αληθές, μια φωτογραφία στον τοίχο, που είναι στα χακί, εν έτει 1948, δείχνει τον στρατιώτη, Αρσένιο Εζνεπίδη.

Ο ανιψιός του αποκαλύπτει και ένα άγνωστο περιστατικό από την εφηβική ηλικία του γέροντα. «Ήταν τότε στον πόλεμο που οι Δυτικοί προπαγάνδιζαν τη θεωρία του Δαρβίνου και κάποιος του την ανέφερε. Τότε ο γέροντας απάντησε πως μπορεί ο Χριστός να έχει ανθρώπινη μορφή. Αργότερα, πήγε στο εκκλησάκι στον λόγο, ακριβώς απέναντι από το σπίτι του και προσευχήθηκε βαθιά. Τότε του εμφανίστηκε ο Χριστός με ανθρώπινη μορφή και του είπε “Εγώ ειμί το φως του κόσμου”.

Εκτός όμως από τους συγγενείς, την ανάμνηση του γέροντα Παΐσιου έχουν και οι γείτονες. Γυναίκα που ζει στο απέναντι σπίτι από το πατρικό του γέροντα και που γνώρισε από κοντά τον Αγιορείτη μοναχό θυμάται δύο περιστατικά που σημάδεψαν τη μνήμη της.

«Όταν είχε αρρωστήσει το παιδί της θείας μου, είχε πάρει νερό από τη βρύση και σταύρωσε το παιδί. Ο πυρετός έπεσε αμέσως. Το πιστεύω ότι ο γέροντας βοήθησε. Στο χωριό βοηθούσε όλο τον κόσμο»δηλώνει και αφηγείται ένα ακόμη περιστατικό στο οποίο πιστεύει ότι υπήρχε βοήθεια από τον γέροντα της Ορθοδοξίας.

«Όταν έγινε ο μεγάλος σεισμός του 1996, έπεσαν σπίτια, αλλά δεν έπαθε κανείς τίποτα. Πιστεύουμε ότι μας φύλαξε ο γέροντας» λέει ενώ αποκαλύπτει και κάποιες πιο ανθρώπινες στιγμές του μοναχού. «Ήταν πολύ ζωντανός άνθρωπος και έκανε καλαμπούρια. Στη μάνα μου τη συγχωρεμένη έλεγε όταν έβγαιναν οι καρποί: “Κυρά Ανέτα, θα σου κλέψω τα σταφύλια”».
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΐΣΙΟΣ: Η ΧΑΡΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, Η ΛΥΠΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ...

.Παρατηρείστε με τι απλό και χαριτωμένο, μα ταυτόχρονα ορθόδοξο και διδακτικό τρόπο ο φωτισμένος Γέροντας μας μιλάει για τις στενοχώριες που έχουμε και είναι σχετικές με τα υλικά αγαθά και άλλες ασημαντότητες της κοσμικής ζωής.

- Γέροντα, αυτόν τον καιρό, στενοχωριέμαι πολύ.

- Γιατί στενοχωριέσαι; Βούλιαξαν τα καράβια σου; Πού τα έβγαλες και βούλιαξαν; στον Ατλαντικό; Καλά, βγάζουν τα καράβια με τέτοιο καιρό στον ωκεανό; Πόσα βούλιαξαν; 

- Όλα, Γέροντα, βούλιαξαν.

- Ε, τότε είσαι ακτήμων και μπορείς να γίνης καλή μοναχή! Γιατί δεν δοξάζεις διαρκώς τον Θεό; Τί σου λείπει; Να έχη λύπη ένας άνθρωπος που βρίσκεται μακριά από τον Χριστό, το καταλαβαίνω∙ αλλά να έχη λύπη ένας που είναι κοντά στο Χριστό, δεν το καταλαβαίνω, γιατί, και πόνο να έχη, ο πόνος του μελώνεται από τον Χριστό.

Όπως έχω καταλάβει, στον άνθρωπο δεν υπάρχει φαρμάκι, γιατί, αν το φαρμάκι ακουμπήσει στον Χριστό, γίνεται γλυκό σιρόπι. Όποιος έχει μέσα του φαρμάκι, σημαίνει ότι δεν ακουμπάει τα προβλήματά του στον Χριστό.

Η χαρά είναι του Χριστού, η λύπη είναι του διαβόλου...!!!
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΥΜΦΙΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ;

15Είναι ο Θεάνθρωπος Υιός και Λόγος του Θεού, που χαμήλωσε ουρανούς και κατήλθε προς τον κόσμο.

Η κάθοδος του Θεού στον κόσμο είναι το μέγα μυστήριο, η κένωση Του. Αυτός ο θεϊκός έρωτας «δι ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν» φθάνει στα όρια του, στα άκρα. Ανεβαίνει στο Σταυρό και μετά κατεβαίνει στον Άδη. Δεν υπάρχει πιο χαμηλός τόπος και τρόπος για να πάει ο Θεός. Αυτή είναι η Άκρα ταπείνωση του Θεού, ο Νυμφώνας Του.

Ο Νυμφίος έρχεται συνεχώς μέσα στην ιστορία των ανθρώπων, στο παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον και αυτή η αέναη κίνηση του Υιού του Θεού προς τον άνθρωπο αποτελεί το θείο έρωτα.

Ο Ιησούς Χριστός ως Νυμφίος μας καλεί πάντα σε μια ουσιαστική κοινωνία, αλλά η ηδονή της συνεύρεσης περνά μέσα από την οδύνη του Σταυρού, γιατί Νυμφώνας είναι ο Σταυρός.

Ο σταυρωμένος Νυμφίος καλεί κάθε ψυχή να γίνει η νύμφη Του, και να σταθεί πλάι Του σ΄ ένα αιώνιο γάμο.

Ο πάλιν και πολλάκις ερχομός του Νυμφίου γίνεται «εν τω μέσω της νυκτός». Η νύχτα μπορεί να έχει πολλές σημασίες όπως η αγνωσία του Θεού, το θείο γνόφο, αλλά και την αμαρτία του ανθρώπου που βιώνει την άρνηση του προς τον Θεό ως απουσία και σκότος.

Εδώ όμως το «εν μέσω της νυκτός» σημαίνει την προσδοκία του Θεού. Ο έρως της ψυχής προς τον Νυμφίο είναι μεσονυκτικός, γιατί το μέσον της νυκτός ανήκει κατ’ εξοχήν στην αγαπώσα ψυχή. Το μεσονυκτικό είναι η πιο εσωτερική στιγμή της ψυχής, όταν στρέφεται και περιμένει με λαχτάρα τον ερχομό του Νυμφίου. Γι’ αυτό «μακάριος ο δούλος ον ευρήσει γρηγορούντα».
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ: ΦΥΛΑΚΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ... ΗΜΕΡΑ KΗ'

15ΗΜΕΡΑ ΚΗ΄ : Περί της αποκτήσεως του Παραδείσου
Α΄   Λίγα ζητά από μένα ο Θεός, για να μου δώσει τον Παράδεισο. Φτάνει να φυλάξω το νόμο του, νόμο ευκολότατο, νόμο δικαιότατο, νόμο γλυκύτατο.

Β΄   Τούτο το λίγο που ζητά ο Θεός, το βοηθά με τη χάρη των εμπνεύσεων του,με την αξία του, με τη δύναμη των παραδειγμάτων του.

Γ΄   Τούτο το λίγο ο Θεός το ανταποδίδει με αιώνιο βραβείο. Λίγες θλίψεις και στενοχώριες, με αιώνια και παντοτινή χαρά. Λίγους κόπους, με αιώνιο μισθό. Λιγα πάθη, με αιώνια δόξα.
   Λοιπόν, δικαίως θα κολασθείς, αν ίσως και για τόσο λίγο αμελήσεις και χάσεις τον Παράδεισο.

Επιμέλεια:
π. Παναγιώτης Δ. Ρούβαλης
Απόδοση κειμένου στην καθομιλουμένη:
Πανωραία Ρούβαλη-Μικρογιαννίδη, Φιλόλογος
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ

15Τό Ευχέλαιο είναι ένα από τά επτά μυστήρια τής Εκκλησίας, τό οποίο τελείται στό Ναό η στό σπίτι γιά τήν ίαση σωματικών καί ψυχικών ασθενειών. Τό Ευχέλαιο τής Μ.Τετάρτης δέν έχει κάποια μαγική επενέργεια στήν πνευματική μας ζωή, αλλά είναι μιά άρρηκτη αλυσίδα μαζί μέ τά άλλα Μυστήρια στά οποία θά πρέπει νά συμμετέχουμε, π.χ. Εξομολόγηση, Θεία Κοινωνία.

Η σύσταση τού Μυστηρίου
Η σύσταση τού ευχελαίου, όπως καί τών υπόλοιπων μυστηρίων, ανάγεται στήν Καινή Διαθήκη καί μάλιστα τήν Καθολική Επιστολή Ιακώβου (ε’ 14-15). Απόδοση στήν νεοελληνική: Είναι κάποιος από σάς άρρωστος; Νά προσκαλέσει τούς πρεσβυτέρους τής εκκλησίας νά προσευχηθούν γι’ αυτόν καί νά τόν αλείψουν μέ λάδι, επικαλούμενοι τό όνομα τού Κυρίου. Καί η προσευχή πού γίνεται μέ πίστη θά σώσει τόν άρρωστο: ο Κύριος θά τόν κάνει καλά. Κι άν έχει αμαρτίες, θά τού τίς συγχωρέσει.

Έτσι, η αποστολική παραγγελία αποτέλεσε τή βάση πάνω στήν οποία θεμελιώθηκε η πίστη καί η τελετουργική πράξη τής Εκκλησίας. Τελετουργοί τού φιλανθρώπου τούτου μυστηρίου είναι οι πρεσβύτεροί της Εκκλησίας, προσκαλούμενοι γιά τόν σκοπό αυτό στήν οικία τού αρρώστου χριστιανού. Πλησίον τού ασθενούς προσεύχονται θερμά. Επικαλούνται τή χάρη τού Παναγίου Πνεύματος γιά νά ευλογηθεί τό λάδι πού παρατίθεται. Καί στή συνέχεια αλείφουν τόν άρρωστο χριστιανό μέ τό ευλογημένο πλέον έλαιο. Η επάλειψη μέ τό ευλογημένο έλαιο, σώζει τόν άρρωστο.

Η τέλεση τού Μυστηρίου
Η ακολουθία τού ευχελαίου τελείται «εις ίασιν ψυχής τε καί σώματος». Σύμφωνα μέ τή διδασκαλία τής Εκκλησίας μας, η σωματική ασθένεια θεωρείται ως ο πικρός καρπός τής αμαρτίας. Οποιαδήποτε ασθένεια, ως διαταραχή τής αρμονικής λειτουργίας τού σώματος, οφείλεται σέ πνευματικά αίτια καί κυρίως στή διαταραχή τών σχέσεων τού ανθρώπου μέ τόν Θεό. Στά ιερά κείμενα δέν παρουσιάζεται μόνο η στενή σύνδεση τής ασθένειας μέ τήν αμαρτία αλλά συγχρόνως υποδεικνύεται καί ο τρόπος τής θεραπείας: η ειλικρινής μετάνοια καί η επιστροφή στόν Θεό.

Τά ορατά στοιχεία τού Ευχελαίου
Γιά τήν τέλεση τού μυστηρίου τοποθετείται πάνω σε κάποιο τραπέζι τό ευαγγέλιο, μικρή εικόνα τού Χριστού, κανδήλα αναμμένη καί δοχείο μέ αλεύρι, δίπλα στό οποίο ανάβονται επτά κεριά. Η κανδήλα πρέπει νά είναι καθαρή καί μέσα τοποθετείται αγνό λάδι, ένδειξη καθαρής καί ολοπρόθυμης προσφοράς στόν Θεό. Γι’ αυτό καί ο καλός Σαμαρείτης στήν ομώνυμη παραβολή, περιποιείται στοργικά τόν τραυματία ρίχνοντας στίς πληγές του λάδι καί κρασί. Τό λάδι, μετά τίς ευχές τών ιερέων, δέν είναι πιά κοινό λάδι: όπως καί στή βάπτιση: τό νερό τής κολυμβήθρας, μετά τίς ευχές τού λειτουργού, δέν είναι πιά κοινό νερό.

Στό τέλος τής ακολουθίας γίνεται η χρίση μέ τό αγιασμένο έλαιο. Χρίεται σταυροειδώς τό μέτωπο, τό σαγόνι, οι δύο παρειές καί τά χέρια μέσα στήν παλάμη καί στό εξωτερικό τους μέρος. Μ' αυτή τήν χρίση, ζητούμε από τόν Κύριο νά θεραπεύσει τό πνεύμα, τίς σκέψεις καί ολόκληρο τόν εσωτερικό μας κόσμο.Ακόμη, νά δίνει δύναμη σ' εκείνα τά μέλη τού σώματος μέ τά οποία κάνουμε τίς περισσότερες πράξεις: (π.χ.τά χέρια είναι τά μέλη πού εκτελούν τίς εντολές τού μυαλού μας).

Παρεξηγημένες εκδοχές τού Μυστηρίου
1. Πρώτα απ’όλα, ορισμένοι θεωρούν ότι μέ τήν συγχωρητική ευχή τού ευχελαίου αναπληρώνουν τήν εξομολόγηση, πού δέν κάνουν γιά διάφορους λόγους. Η συγχωρητική ευχή τού ευχελαίου δέν καταργεί τήν εξομολόγηση. Η συγχώρηση τών αμαρτιών, πού παρέχεται στό μυστήριο τού ευχελαίου, δέν αναφέρεται στά αμαρτήματα πού γνωρίζουμε καί δέν εξομολογούμαστε, αλλά σέ όσα μικρά ξεχάσαμε ή αγνοούμε. Διότι κανένα μυστήριο τής Εκκλησίας δέν αναιρεί τό άλλο, αλλά τό ένα συμπληρώνει τό άλλο μέσα στό μεγάλο «μυστήριο» τής Εκκλησίας.

2. Μία άλλη παρεξήγηση συμβαίνει μέ τό αλεύρι, πού χρησιμοποιείται γιά τή στήριξη τών κεριών. Ορισμένοι πιστοί δέν αρκούνται στή χρίση μέ τό αγιασμένο έλαιο, αλλά ζητούν καί αλεύρι γιά διάφορες χρήσεις: νά τό βάλουν κάτω από τό μαξιλάρι τού παιδιού τους «γιά νά δείξει ο Θεός τό τυχερό τους», ή «γιά νά φύγει τό κακό από τό σπίτι», ή γιά νά τό αραιώσουν μέ νερό καί νά τό πιεί ο ασθενής. Επειδή τά παραπάνω εγγίζουν τή δεισιδαιμονία, πρέπει νά τονίσουμε ότι τό μυστήριο ονομάζεται ευχέλαιο καί όχι «ευχάλευρο».Εκείνο πού αγιάζεται είναι τό λάδι καί όχι τό αλεύρι.

3. Υπάρχει καί μία άλλη παρεξήγηση, πού συνιστά σύγχυση τού σκοπού τού ευχελαίου. Πολλοί ζητούν ευχέλαιο γιά νά εγκαινιάσουν τό καινούργιο τους σπίτι ή τό κατάστημα. Γιά τά σπίτια, τά καταστήματα, τά οχήματα καί όλα τά υπόλοιπα υπάρχουν οι αντίστοιχες αγιαστικές πράξεις. Ακόμη, δέν είναι καί λίγοι εκείνοι πού ζητούν από τόν ιερέα νά τελέσει αγιασμό καί ευχέλαιο μαζί, πράγμα πού δείχνει σύγχυση καί παρεξήγηση. Λές καί χρειάζεται περισσότερες από μία αγιαστικές πράξεις γιά νά ζητήσουμε τή χάρη τού Θεού.

4. Μία άλλη παρεξήγηση συνδέεται μέ τήν αντίληψη ότι τό ευχέλαιο αφορά τούς ετοιμοθάνατους καί όσους γενικά βρίσκονται στήν τελική φάση τής ασθενείας τους. Παρατηρείται άλλοτε μία αποφυγή τελέσεως τού ευχελαίου από τό φόβο μήπως προκληθεί η επισπευσθεί ο θάνατος τού ασθενή. Ο φόβος αυτός, όμως, είναι αδικαιολόγητος. Οι συγγενείς φοβούνται νά τό πούν στόν ασθενή. Ο ασθενής φοβάται νά τό ζητήσει. Τό ευχέλαιο είναι γιά τήν υγεία καί τή ζωή. Γιά υγεία καί ζωή μιλούν όλες οι αιτήσεις καί οι ευχές τού μυστηρίου.

Τέλος, είναι δυνατό νά διατυπωθεί καί μία ένσταση: γιατί δέν θεραπεύει πάντοτε; τό μυστήριο τού Ευχελαίου δέν συστάθηκε γιά νά καταργεί κάθε ασθένεια, τόν θάνατο καί τήν ιατρική επιστήμη. Πολλές φορές φέρνει έμμεση θεραπεία. Άλλωστε, η θεραπεία εξαρτάται από τήν πίστη τού ανθρώπου. Η ίδια χάρη παρέχεται σέ όλους: όλοι όμως δέν θεραπεύονται. Η θεραπεία μπορεί νά μήν είναι πάντοτε γιά τό ευρύτερο συμφέρον τού ανθρώπου. Παραμένει γιά νά παιδαγωγήσει ίσως τόν ασθενή καί νά τόν οδηγήσει μέ βεβαιότητα στήν εν Χριστώ σωτηρία: όποτε καί πάλι επιτυγχάνεται ο απώτερος σκοπός τού μυστηρίου.

Απαραίτητα υλικά
Γιά τό Ευχέλαιο απαραιτήτως χρειάζονται τά παρακάτω:
α) ένα κανδήλι μέ λάδι ελιάς (καί λίγο κόκκινο κρασί)
β) θυμιατό καί θυμίαμα
γ) εικόνα τού Χριστού η τής Παναγίας η κάποιου Αγίου
δ) μία κούπα μέ αλεύρι προκειμένου έπειτα νά ζυμωθεί καί νά γίνει πρόσφορο
ε) επτά (7) κεράκια όσα είναι καί τά Ευαγγέλια πού θά αναγνωσθούν στό Ευχέλαιο
στ) τά ονόματα « υπέρ υγείας» τών επιτελούντων τό Ευχέλαιο
ζ) μία θρυαλλίδα (μπατονέτα) γιά τή χρίση τού αγίου ελαίου.
Τό αγιασμένο έλαιο φυλάσσεται καί δέν πετιέται! Πρέπει νά καίγεται στό κανδήλι μέχρι τέλους. Μετά τή πλήρη καύση, η καντηλήθρα καί όσα χρησιμοποιηθούν γιά τό καθάρισμα τού έσωθεν περιεχομένου, καίγονται σέ ασφαλή τόπο.
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ ΒΡΑΔΥ. "Η ΠΟΡΝΗ ΕΝ ΚΛΑΥΘΜΩ"

15Του Μακ. Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου

Απόψε, αγαπητοί μου, ψάλλεται τό τροπάριο τής Κασσιανής, πού ελκύει σάν μαγνήτης πολλές ψυχές. Η ακολουθία αρχίζει καί συνεχίζεται μέ ύμνους πού κατ' επανάληψιν αναφέρουν τή λέξι «πόρνη».

Μερικοί σκανδαλίζονται όταν ακούσουν τέτοιες λέξεις. Τί είν' αυτά! λένε• επιτρέπεται στήν εκκλησία ν' ακούγωνται τέτοιες βρωμερές λέξεις;… Ενώ ο κόσμος κολυμπά στό βόρβορο, αυτοί ταράζονται άμα ακούσουν νά μιλάη ο ιεροκήρυκας περί πορνείας. Ανήκουν στό κόμμα τών λεγομένων ευφημιστών • είνε αυτοί πού λένε τό ξίδι γλυκάδι, τό σκότος φώς… Αλλά τέτοια γλώσσα κολακείας δέν γνωρίζει η Εκκλησία μας. Τά πράγματα θά τάπή όπως είνε• τήν πορνεία πορνεία. Ενώ γιά τόν κόσμο η πορνεία πήρε τώρα άλλο όνομα•ονομάζεται «φιλία», καί η πόρνη «φιλενάδα»!

Γιά τήν πόρνη λοιπόν κάνει λόγο καί τό τροπάριο τής Κασσιανής «Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…». Είνε ένα εμπνευσμένο ποιητικό αριστούργημα, τό οποίο έγραψε μία γυναίκα, η Κασσιανή.

Τί ήταν η Κασσιανή ; Κατά τούς Βυζαντινούς χρονικογράφους ήταν μία εκλεκτή κόρη τού Βυζαντίου, πού διακρινόταν γιά τήν ευφυΐα, τή μόρφωσι, καί τήν καλλονή της. Στό άνθος τής ηλικίας της ήταν όταν επρόκειτο νά γίνη μία επιλογή. Ο αυτοκράτωρ Θεόφιλος τό 830 μ.Χ. επρόκειτο νά εκλέξη τή γυναίκα πού θά γινόταν σύζυγός του.

Η μητέρα του Ευφροσύνη συγκέντρωσε στά ανάκτορα τίς ωραιότερες καί περιφημότερες παρθένες νεάνιδες τής αυτοκρατορίας. Ο Θεόφιλος κρατούσε ένα χρυσό μήλο, πού θά τό έδινε στήν εκλεκτή τής καρδιάς του. Μέσα σέ όλες διέκρινε ως ωραιότερη τήν Κασσιανή. Αλλά πρίν τής δώση τό μήλο, θέλοντας νά δοκιμάση καί τήν ευφυΐα της, τή ρώτησε• «Ως άρα διά γυναικός ερρύη τά φαύλα;» , άν δηλαδή από τή γυναίκα προέρχονται όλα τά κακά (καί εννοούσε τήν Εύα , πού υπήρξε η αιτία τής πτώσεως τού ανθρωπίνου γένους).

Η Κασσιανή όμως απήντησε μ? εκεί νο τό άφθαστο• «Καί διά γυναικός πηγάζει τά κρείττονα», ότι δηλαδή από τή γυναίκα επίσης προέρχεται ό,τι ανώτερο καί ωραιότερο υπάρχει στόν κόσμο (καί εννοούσε τήν υπεραγία Θεοτόκο). Μέ τήν απάντησι αυτή ο Θεόφιλος δυσαρεστήθηκε –οι άντρες δέν θέλουν οι γυναίκες νά ?νε έξυπνες. Έτσι έδωσε τό μήλο σέ άλλη, στήν Θεοδώρα.

Μετά τήν αποτυχία αυτή η Κασσιανή πικραμένη αποσύρθηκε στήν έρημο. Ίδρυσε μοναστήρι, συγκέντρωσε κι άλλες γυναίκες καί έζησε ασκητικά. Είχε δέ καί ποιητικό τάλαντο .Συνέθεσε έξοχους ύμνους, αλλ' ο εξοχώτερος είνε αυτό πού ακούμε σήμερα• «Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή…».

Ποιά άραγε νά είνε αυτή η γυναίκα γιά τή νοποία ομιλεί τό τροπάριο; Δέν είνε η Κασσιανή. Η Κασσιανή, όπως είπαμε, ήταν μιά αγνή παρθένος κόρη• αλλά πήρε ως θέμα τού ποιήματός της τήν αμαρτωλή γυναίκα .Τί ήταν αυτή η γυναίκα; Σύμφωνα μέ τό κατά Λουκάν ευαγγέλιο (7,36-50) συνέβη τό εξής.Ένας φαρισαίος κάλεσε τό Χριστό σέ τραπέζι , καί ο Κύριος πήγε• όχι από γαστριμαργία αλλά γιά έναν ανώτερο σκοπό, γιά νά προσφέρη κ? εκεί τό λόγο, τή διδασκαλία του. Εκεί  ήρθε η γυναίκα αυτή, πού ήταν γνωστή γιά τήν κακή ζωή της. Άκουσε όμως τό κήρυγμα τούΧριστού καί είχε μετανοήσει. Εκδηλώνονταςτή μετάνοια καί τήν ευγνωμοσύνη της, έπλυνε τότε τά πόδια τού Κυρίου μέ δάκρυα, τά μύρωσε μέ ένα πανάκριβο μύρο, καί τά σκούπισε μέ τά μαλλιά της.

Ο φαρισαίος σκανδαλίστηκε, αλλά ο Χριστός τού απήντησε μέ τήν εξής παραβολή. Δύο χρεωφειλέτες χρωστούσαν σέ κάποιο πλούσιο δανειστή ο μέν ένας 500 δηνάρια, ο δέ άλλος 50 μόνο δηνάρια.Αλλ? επειδή ούτε ο ένας ούτε ο άλλος είχαν νά πληρώσουν, ο κύριος τά χάρισε καί στούς δυό. –Ποιός από τούς δύο, ερωτά ο Χριστός τό φαρισαίο, θά είνε πιό ευχαριστημένος καί πιό ευγνώμων; –Εκείνος πού τού χαρίστηκε τό περισσότερο, απαντά ο φαρισαίος. –Κατάλαβες, λέει ο Χριστός, τί ήθελα νά σού πώ; Εσύ είσαι πού νομίζεις ότι έχεις μικρό χρέος (50 δηναρίων) –ενώ τό χρέος σου είνε τεράστιο. Αυτή όμως αισθάνεται τό βάρος μεγάλης αμαρτίας (500 δηναρίων) καί δείχνει τέτοια ευγνωμοσύνη. Γι? αυτό σού λέω• «Αφέωνται αι αμαρτίαι αυτής αι πολλαί, ότι ηγάπησε πολύ» (Λουκ. 7,47) .

Τί μεγάλος λόγος αυτός, «ότι ηγάπησε πολύ» ! Ένας διάσημος ιεροκήρυκας, όταν διάβαζε τά λόγια αυτά τού ερχόταν νά κλάψη παρά νά μιλήση. Αυτή λοιπόν τήν αμαρτωλή γυναίκα είχε η Κασσιανή στή σκέψι της όταν έκανε τό ποίημα αυτό. Γιά νά τό ερμηνεύσουμε θά χρειαζόταν πολλή ώρα. Ένα μόνο θά τονίσω, ότι υμνεί τήν αμαρτωλή γυναίκα, πού μέ τά δάκρυά της καί μέ τά μύρα της έπλυνε καί αρωμάτισε τά πόδια τού Χριστού εις ένδειξιν μετανοίας . Ευλογημένη η γυναίκα αυτή, ευλογημένα τά δάκρυά της.

Ώ τά δάκρυα ! Ποιός δέν έκλαψε; Δέν βλέπετε• καί τό βρέφος όταν γεννιέται κλαίει. Όλα τά παιδιά πού γεννιώνται κλαίνε. Βγαίνουν μέσα από τήν κοιλιά τής μάνας τους καί μπαίνουν σ? ένα νέο κόσμο, καί όμως κλαίνε. Βλέπουν τή μεταβολή. Καί τά δάκρυα, πού χύνειτό μικρό παιδί, είνε τό προοίμιο όλης τής ανθρώπινης ζωής. Γι? αυτό η ζωή αυτή λέγεται «κοιλάς κλαυθμώνος» (Ψαλμ. 83,7). Ποιός δέν έκλαψε; Είτε σέ καλύβα γεννηθή είτε σέ παλάτια καί ανάκτορα γεννηθή, καί σέ οποιοδήποτε σημείο τού πλανήτη καί οποιαδήποτε δόξακαί μεγαλείο καί άν έχη, κλαίει ο άνθρωπος. Ο ένας κλαίει γιατί έχασε τόν πατέρα του, οάλλος κλαίει γιατί έχασε τή μητέρα του, η χήρα γυναίκα κλαίει γιατί έχασε τόν προσφιλή σύζυγό της, τά ορφανά παιδιά κλαί νε γιά τόν πατέρα τους, ο φίλος τόν φίλο του…. Όλοι κλαίνε. Κι άν ένας άγγελος μάζευε τά δάκρυατού κόσμου, θά έφτειαχνε μιά λίμνη μεγαλύτερη από τή λίμνη τών Πρεσπών. Πόσα δάκρυα χύνει ο άνθρωπος! Μάταια όμως τίς περισσότερες φορές. Είνε δάκρυα πού δέν φέρνουν αποτέλεσμα. Τά δάκρυα αυτά είνε μόνο εκφράσεις ευγενών αισθημάτων.

Υπάρχουν όμως καί δάκρυα πού σώζουν. Ποιός από μάς έχει τέτοια δάκρυα; Μέ τά δάκρυα αυτά εξοφλούνται τά χρέη πού έχουμε. Διότι χρωστάμε• χρωστάμε στό Χριστό . Τώρα, πού είνε Μεγάλη Εβδομάδα, σπεύσατε, αδελφοί μου, στήν πνευματική τράπεζα πού λέγεται ιερά εξομολόγησις, καί εξοφλήστε τά χρέη σας , είτε 50 είτε 500 δηνάρια είνε. Τά χρέη εξοφλούνται, όπως είπαμε, μ' ένα δάκρυ, δάκρυ μετανοίας . Θά έπρεπε βέβαια όχι ένα δάκρυ, βροχή δακρύων νά χύσουμε. Αλλά έστω καί ένα δάκρυ άν έχουμε, αυτό θά γίνη Ιορδάνης ποταμός νά πλύνη τ' αμαρτήματά μας. Τέτοια ήταν τά δάκρυα τής γυναίκαςαυτής πού προβάλλει σήμερα η Εκκλησία μας.

Δώστε μου ένα δάκρυ σάν τά δικά της. Δώσ-τε μου ένα δάκρυ σάν τού αποστόλου Πέτρου, πού αρνήθηκε μέν τό Χριστό, αλλ? όταν εκεί νος τού έρριξε μιά ματιά ο Πέτρος βγήκε έξω καί «έκλαυσε πικρώς» (Ματθ. 26,75. Λουκ. 22,62) . Δώστε μουένα δάκρυ σάν τής οσίας Μαρίας τής Αιγυπτίας, πού πήγε στήν έρημο καί έκλαιγε τήν προηγούμενη ζωή της. Δώστε μου ένα δάκρυ από 'κείνα τών ασκητών τής ερήμου (λένε γιά κάποιον ασκητή, ότι τό μαντήλι του ήταν πάντα υγρό, μουσκεμένο από τά μάτια του). Ώ Θεέ μου, σέ ποιόν αιώνα ζούμε! Σέ αιώ-να αμετανοήτων ανθρώπων. Πού οφείλεται τό μεγάλο δράμα τής ανθρωπότητος; Απαντά ο Σολτζενίτσιν, ένας Ρώσος φιλόσοφος τών ημερών μας πού υπήρξε καί προφήτης. Απ'όλα τά λόγια πού άκουσα στή ζωή μου, λέει,τά ωραιότερα τ' άκουσα από έναν αγράμμα-το αλλά σοφό Ρώσο χωρικό. Αυτά τά κακά, έλεγε, πού υποφέρει η Ρωσία κι όλη η ανθρωπότης, είνε γιατί όλοι φύγαμε από τό Θεό …Παπάδες, δεσποτάδες, μικροί, μεγάλοι, πολιτικοί καί άλλοι άνδρες, φύγαμε από τό Θεό. Ποιά είνε η οδός γιά νά ξαναγυρίσουμε κοντάτου; Είνε η οδός τής μετανοίας.

Εξοφλήστε λοιπόν τό χρέος σας. Κι όταν εξοφληθή τό χρέος, τότε θ' ακούσουμε κ' εμείς στά βάθη τής καρδιάς μας αυτό πού άκουσε η μετανοημένη γυναίκα. Δέν είνε η θρησκεία μας κάποιο ψέμα• είνε ζωντανή αλή-θεια, είνε ένα μεγάλο καί υψηλό καί υπέροχο πράγμα, ξεπερνά τά άστρα τ' ουρανού• είνε αιώνια η θρησκεία μας. Απόδειξις• όταν εξομολογηθής καί βγής από τό εξομολογητήριο,τό χρέος πλέον θά έχη εξοφληθή καί θ' ακούσης κ' εσύ ό,τι είπε ο Χριστός γιά τή μετανοημένη αμαρτωλή γυναίκα• «Αφέωνται αι αμαρτίαι αυτής αι πολλαί, ότι ηγάπησε πολύ» (Λουκ. 7,47)•

Αμήν.

Oμιλία, η οποία έγινε στόν ι. ναό Αγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τήν 21-4-1992 τό βράδυ.
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ - ΤΩΝ ΔΕΚΑ ΠΑΡΘΕΝΩΝ

15Κατά την Μεγάλη Τρίτη επιτελούμε ανάμνηση της περί των δέκα παρθένων γνωστής παραβολής του Κυρίου.
Η Εκκλησία μας καλεί να είμεθα έτοιμοι για να υποδεχθούμε, κρατούντες τις λαμπάδες των αρετών μας, τον ουράνιον Νυμφίο, τον Κύριον Ιησού, ο Οποίος θα έλθει αιφνίδια, είτε ειδικά κατά τη στιγμή του θανάτου μας, είτε γενικά κατά τη Δευτέρα Παρουσία.

Επίσης μας καλεί, φέρουσα ενώπιό μας και τη παραβολή των ταλάντων, να καλλιεργήσουμε και να αυξήσουμε τα χαρίσματα που μας έδωσε ο Θεός.

Ο Κύριός μας, ο Ιησούς Χριστός, όταν ανέβαινε στα Ιεροσόλυμα και πλησίαζε προς το εκούσιο Πάθος, έλεγε στους μαθητές Του ορισμένες παραβολές για να τους προετοιμάσει. Μερικές, μάλιστα, τις έλεγε για να καυτηριάσει και να χτυπήσει του Γραμματείς και τους Φαρισαίους. Μια από αυτές, τη σημερινή των δέκα παρθένων, την είπε για να παρακινήσει μεν όλους προς την ελεημοσύνη, αλλά και να διδάξει όλους μας να είμαστε έτοιμοι πριν μας προλάβει το τέλος του θανάτου.

Επειδή έχει πολλή δόξα η παρθενία (πραγματικά είναι μεγάλο κατόρθωμα!) και για να μη βρεθεί κάποιος που κατορθώνει αυτό το μεγάλο έργο, αλλά παραμελεί τα άλλα και ιδίως την ελεημοσύνη, προβάλλει αυτή τη παραβολή. Τρέχει πολύ γρήγορα η νύκτα της παρούσης ζωής, έτσι οι παρθένες όλες νύσταξαν και κοιμήθηκαν, δηλαδή πέθαναν, γιατί ο θάνατος λέγεται και ύπνος. Καθώς κοιμόντουσαν, στη μέση της νύχτας ακούσθηκε μια δυνατή φωνή που έλεγε: «Να ΄τος ο Νυμφίος, έρχεται! Βγείτε όλες να Τον προϋπαντήσετε!».

Τότε οι φρόνιμες παρθένες που είχαν φροντίσει να έχουν άφθονο λάδι, συνάντησαν τον Νυμφίο και μπήκαν μέσα μαζί Του, όταν ανοίχθηκαν οι πύλες. Αυτές κοντά στις άλλες αρετές και μάλιστα της παρθενίας, φρόντισαν να έχουν άφθονο και το λάδι της ελεημοσύνης. Αντίθετα οι άλλες πέντε παρθένες που δεν είχαν αρκετό λάδι, όταν ξύπνησαν ζητούσαν λίγο από τις φρόνιμες, αλλά μετά θάνατο δεν είναι εύκολο να αγοράσεις λάδι από αυτούς που το πουλούν, δηλαδή τους φτωχούς.

Αυτές, η παραβολή, τις ονομάζει μωρές, γατί ενώ κατόρθωσαν το δυσκολώτερο, την ''παρθενία'', παραμέλησαν το ευκολώτερο γιατί ήταν ανελεήμονες καρδιές.

Όποιος λοιπόν κατορθώσει μια αρετή - έστω μεγάλη - αλλά δε φροντίσει και για τις άλλες και ιδίως την ελεημοσύνη, δε μπορεί να μπει μαζί με το Χριστό στην αιώνια ανάπαυση και γυρίζει πίσω ντροπιασμένος. Και τίποτα δεν είναι πιό λυπηρό και πιο ντροπιαστικό από μια "παρθένο" που νικιέται απ' τον έρωτα των χρημάτων.
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ - ΙΩΣΗΦ ΤΟΥ ΠΑΓΚΑΛΟΥ

15Από τη σημερινή μέρα ξεκινούν τα άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τύπος του Κυρίου μας Ιησού είναι ο πάγκαλος Ιωσήφ που σήμερα επιτελούμε την ανάμνησή του.

Ήταν ο μικρότερος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έρριξαν σ’ ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο. Στη συνέχεια τον πούλησαν για τριάντα αργύρια σε εμπόρους, οι οποίοι τον ξαναπούλησαν στον αρχιμάργειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Πετεφρή. 

Ο Ιωσήφ ήταν πανέμορφος και τον ερωτεύθηκε η γυναίκα του Πετεφρή, που θέλησε να τον παρασύρει σε ανήθικη πράξη βιαίως. Μόλις εκείνη έπιασε τον Ιωσήφ, εκείνος άφησε στα χέρια της το χιτώνα του και έφυγε. Εκείνη από το θυμό της τον συκοφάντησε στο σύζυγό της, ότι δήθεν αυτός επιτέθηκε εναντίον της με ανήθικους σκοπούς. Ο Πετεφρής την πίστευσε και φυλάκισε τον Ιωσήφ.

Κάποτε όμως ο Φαραώ, ο βασιλιάς της Αιγύπτου, είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν εξηγητή. Με το φωτισμό του Θεού, μόνο ο Ιωσήφ μπόρεσε να το εξηγήσει. Ότι θα έλθουν στη χώρα του επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και πείνας. Ενθουσιάσθηκε ο Φαραώ από τη σοφία του και τον έκανε γενικό άρχοντα, σαν πρωθυπουργό. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια της πείνας όλο το λαό. Με αφορμή τη διανομή του σιταριού, φανερώθηκαν τ’ αδέλφια του που τον είχαν φθονήσει. Εκείνος δεν τους κράτησε κακία, αντίθετα τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους γονείς.

Αυτός λοιπόν αποτελεί προεικόνηση του Χριστού, διότι και Αυτός, αγαπητός γιός του Πατέρα, φθονήθηκε από τους ομοφύλους Του Ιουδαίους, πουλήθηκε από το μαθητή Του για τριάντα αργύρια και κλείσθηκε στο σκοτεινό λάκκο, τον τάφο.

Επίσης, σήμερα μνημονεύουμε και τη άκαρπο συκή, την οποία καταράσθηκε ο Κύριος και ξεράθηκε αμέσως. Συμβολίζει τόσο τη Συναγωγή των Εβραίων, η οποία δεν είχε πνευματικούς καρπούς, όσο και κάθε άνθρωπο που στερείται πνευματικών καρπών, αρετών. Έδειξε ο Κύριος τη δύναμή Του στο άψυχο δένδρο και ποτέ πάνω σε άνθρωπο, για να δείξει ότι δεν έχει μόνο δύναμη να ευεργετεί, αλλά και να τιμωρεί.

Η υμνογραφία αναφέρεται σήμερα στα δύο παραπάνω θέματα, αλλά και επί πλέον στο θέμα της πορείας του Κυρίου προς το Πάθος. Από το τροπάριο: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» οι ακολουθίες της Μ. Δευτέρας έως Τετάρτης λέγονται και «Ακολουθίες του Νυμφίου».
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

.Καμία γιορτή στο Χριστιανικό ημερολόγιο δεν είναι πλουσιότερη σε συμβολισμό από το Πάσχα.

Σε αντίθεση με τη θλίψη και το πένθος που καλύπτουν τη Μεγάλη Εβδομάδα, οι ακτίνες του ανατέλλοντος Ηλίου εξαγγέλλουν την Κυριακή του Πάσχα ότι ο Χριστός, Ανέστη.

Η Ανάσταση του Χριστού είναι το μεγαλύτερο γεγονός μέσα στην Ιστορία. Είναι αυτό που διαφοροποιεί τον Χριστιανισμό από οποιαδήποτε άλλη θρησκεία. 

Η «Ανάσταση του Χριστού» συμβολίζει τη θέωση, τη διάβαση από το θάνατο στη ζωή, συμβολίζει την ανάσταση της δικής μας ταπεινής υπόστασης, σημαίνει την ελπίδα για τη δική μας θέωση. Μέσω της Ανάστασης αποκτά άλλο νόημα η Ζωή και ο Θάνατος. Δεν είναι πλέον ο θάνατος το τέλος της παρούσας ζωής, αλλά ο προσωρινός αποχωρισμός της ψυχής από το σώμα, σαν ένας προσωρινός ύπνος. Ο Χριστός άνοιξε τις πύλες του Άδη, αναστήθηκε και μαζί Του ανάστησε τον Αδάμ και την Εύα ελευθερώνοντάς τους από την κατάρα του προπατορικού αμαρτήματος. Αναστήθηκε και τη φθορά της φύσης τη μετάλλαξε σε αφθαρσία. Μέσω της θυσίας του, στο σταυρό των τεσσάρων στοιχείων που συνθέτουν την ύλη, πήρε πάνω του τις αμαρτίες της ανθρωπότητας και, έδωσε μια ακόμη ευκαιρία για τη σωτηρία του δικού μας πνεύματος. Μέσω του δρόμου της αγάπης και της θυσίας μας έδειξε το δρόμο για την αθανασία, για την ελευθερία του Πνεύματος.

Ο όρος Πάσχα προέρχεται από το αραμαϊκό πασ’ά και το εβραϊκόπέσαχ που σημαίνουν πέρασμα, κατά την οποία γιόρταζαν την απελευθέρωση των Ιουδαίων από τους Αιγυπτίους. Κάποιοι μελετητές έχουν προτείνει ως προέλευση του εβραϊκού όρου ξένη ετυμολογία, όπως η ασσυριακή πασαχού (πραύνω) ή η αιγυπτιακή πασ’(ανάμνηση) ή πεσ’αχ (πλήγμα). Πάντως, η Βίβλος συσχετίζει το πέσαχ με το ρήμα πάσαχ που σημαίνει είτε «χωλαίνω», είτε «εκτελώ τελετουργικό χορό γύρω από τη θυσία», είτε μεταφορικά, «εκφεύγω», «διέρχομαι», «απαλλάσσω». Ίσως και από το ελληνικό ρήμα πάσχεινπρος τιμή των παθών του Ιησού Χριστού. Το Πάσχα προϋπήρχε ως έθιμο στην αρχαία Αίγυπτο, όπου την άνοιξη γιόρταζαν το Πισάχ, δηλ. τη διάβαση του Ήλιου από τον ισημερινό και πιο συγκεκριμένα την εαρινή ισημερία. Από τους Αιγύπτιους πήραν οι Εβραίοι πολλά εθιμικά στοιχεία καθώς και το έθιμο του Πάσχα.

Το Πάσχα ή κοινώς «Πασχαλιά» και «Λαμπρή», είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας, όπως αντίστοιχα στους Καθολικούς είναι τα Χριστούγεννα. Γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας της 21ης Μαρτίου. Αποτελεί το γεγονός της ανάστασης του Ιησού Χριστού που πιστεύεται πως έγινε το 33 μ.Χ. Με τον όρο Πάσχα αναφερόμαστε είτε στη Μεγάλη Εβδομάδα μέχρι το Σάββατο της Διακαινησίμου, είτε στην περίοδο των 50 ημερών που ολοκληρώνουν την Πεντηκοστή.

Στην Αγγλία καθώς και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, η Μέρα του Πάσχα γιορταζόταν κάποτε με το άναμμα μεγάλων φωτιών. Αυτό σηματοδοτούσε την ανανέωση της ζωής με την επιστροφή της άνοιξης. Ανάμεσα στους Γερμανούς, Ολλανδούς και Σουηδούς μπορούμε να δούμε ακόμη αυτό το έθιμο με τις φωτιές. Μερικές φορές μια κούκλα, που συμβόλιζε το χειμώνα, καιγόταν στη φωτιά ή πεταγόταν στο νερό, θυμίζοντάς μας το γνωστό Κάψιμο του Ιούδα.

Η περίοδος της νηστείας που ακολουθείται το Πάσχα ονομάζεται Μεγάλη Σαρακοστή. 

Τη λέμε Μεγάλη για να την ξεχωρίσουμε από τη νηστεία των Χριστουγέννων η οποία χαρακτηρίζεται ως Μικρή. Γίνεται εις ανάμνηση της σαρανταήμερης νηστείας του Χριστού στην έρημο και καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Η αρχική της διάρκεια ήταν έξι εβδομάδες ενώ στη συνέχεια προστέθηκε άλλη μία. Σήμερα η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκινά την Καθαρά Δευτέρα και τελειώνει το Μεγάλο Σάββατο. Στη διάρκειά της δεν επιτρέπεται η κατανάλωση κανενός ζωικού προϊόντος. Εξαίρεση αποτελούν η ημέρα του Ευαγγελισμού στις 25 Μαρτίου και η Κυριακή των Βαΐων όπου επιτρέπονται τα ψάρια.

Το Σάββατο πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, είναι αφιερωμένο στην Ανάσταση του Λαζάρου. Είναι το τρίτο θαύμα ανάστασης που έκανε ο Ιησούς Χριστός. Πριν από το Λάζαρο, είχε αναστήσει την κόρη του Ιαείρου και το γιο της χήρας στην πόλη Ναΐν.

Στον Χριστιανισμό η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα γεγονός που έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία παίζοντας το ρόλο μιας έμπρακτης προφητείας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Λάζαρος μας παρουσιάζεται στο κατώφλι της Μ. Εβδομάδας αναστημένος, ως προάγγελος της νίκης του Χριστού επί του θανάτου, όπως ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, παραμονές των Θεοφανείων, προανήγγειλε τον Επιφανέντα Χριστό.

Πέρα όμως από τον πρωταρχικό αυτό χαρακτήρα της, η ανάσταση του Λαζάρου έχει και κάποιες δευτερεύουσες πτυχές. Η ανάσταση του Λαζάρου αναγγέλλει την ανάσταση των νεκρών, ως αποτέλεσμα της Αναστάσης του Ιησού. Το Σάββατο του Λαζάρου είναι, κατά κάποιο τρόπο, η εορτή όλων των νεκρών. Μας δίνει την ευκαιρία να επιβεβαιώσουμε και να συγκεκριμενοποιήσουμε την πίστη μας στην Ανάσταση. Είναι κάποιες φορές που και μια πνευματική ανάσταση φαίνεται εξίσου αδύνατη, όπως και η ανάσταση του Λαζάρου.

Η ανάσταση του Λαζάρου γινόταν στην Ελληνιστική Αίγυπτο ως μία έκδοση του Μυστηρίου της Ανάστασης που πραγματοποιόταν στα Ελευσίνια Μυστήρια. Οι Αιγύπτιοι διαφοροποιήθηκαν στην ερμηνεία της Ανάστασης και προώθησαν τα μυστήρια του Λαζάρου όπου Λάζαρος, είναι η Αιγυπτιακή μούμια!

Στη Λέσβο, τη Θράκη, τη Σκύρο, την Κρήτη, την Κύπρο κ.α. υπάρχουν έθιμα που αναπαριστούν την ανάσταση του Λαζάρου, συνδεμένα με την πάλη ανάμεσα στο Χειμώνα και την Άνοιξη. Στους Ρωμαίους συναντάμε τη θεά Φλώρα (ή Χλωρίδα). Η θεά της Άνοιξης έκανε τα λουλούδια να ανθίζουν και τους αγρούς να καρποφορούν. Στην αρχή του Μαΐου διοργάνωναν τα Φλωράλια, γιορτή προς τιμήν της Θεάς, που χάριζε στους ανθρώπους και στη φύση την άνθηση, την νιότη και τον έρωτα.

Στους Φινλανδούς υπήρχε ένα θεϊκό ζευγάρι ο Ράουμ και η Ούκκο που κάθε χρόνο την άνοιξη γιόρταζαν τον ιερό τους γάμο, μετά από τον οποίο καρποφορούσαν οι αγροί. Το χειμώνα οι σκοτεινές δυνάμεις τους χώριζαν και την άνοιξη τους έσμιγαν ξανά.

Στην αρχαία Ελλάδα η εναλλαγή των εποχών του χρόνου σχετιζόταν με τον μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης, όπου ο Άδης την έκλεψε κάνοντας σύζυγό του, βυθίζοντας τη Δήμητρα σε απέραντη θλίψη. Γιαυτό και ο Δίας αποφάσισε η Περσεφόνη μισό χρόνο να μένει με τον Άδη, στον κάτω κόσμο (Φθινόπωρο – Χειμώνας) και μισό χρόνο να επιστρέφει στη μητέρα της, στον επάνω κόσμο (Άνοιξη – Καλοκαίρι).

Όπως η φύση «κοιμάται» κατά την διάρκεια του χειμώνα και αναγεννιέται την άνοιξη, έτσι και ο πνευματικός μας εαυτός, αυτός ο ιερός εσώτερος εαυτός πέφτει σε λίθη, σταυρώνεται στην ύλη και τα πάθη του φυσικού μας σώματος. Χρειάζεται λοιπόν να θυμηθούμε την ύπαρξη του πνευματικού μας εαυτού, και να τον αναγεννήσουμε όπως ξαναζωντανεύει η φύση την Άνοιξη, όπως ανασταίνεται ο Λάζαρος, όπως ανεβαίνει στον επάνω κόσμο η Περσεφόνη.

altΟι Τελετές της Μεγάλης Εβδομάδος

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το Πάσχα, από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι το Μεγάλο Σάββατο και ονομάζεται «Μεγάλη», γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο. Γιορτάζονται με ξεχωριστό τρόπο σε όλη την Ελλάδα τα πανάρχαια έθιμά της αν και με μικρές διαφοροποιήσεις σε κάποιες περιοχές.

Η Μεγάλη Εβδομάδα αποτελεί διασκευή της εβραϊκής γιορτής «Άζυμα», που διαρκούσε επτά ημέρες και πιστεύεται πως ήταν αγροτική γιορτή. Διατηρούσαν την πίστη πως, όταν αρχίσει να χρησιμοποιείται η νέα σοδειά δεν πρέπει να υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από την παλιά ζύμη. Γι’ αυτό και κρατούσαν μια διακοπή 7 ημερών, όσες δηλαδή και οι ημέρες του Πάσχα. Αυτό μας θυμίζει και τις πληγές που θέριζαν τους Αιγύπτιους όπου, λίγες μέρες πριν από την Έξοδο, ο Μωυσής πρόσταξε στο λαό του: «Επτά ημέρες θα τρώτε άζυμα, από την πρώτη μέρα θα εξαφανίσετε το προζύμι από τα σπίτια σας, διότι όποιος φαει ένζυμα η ψυχή του θα εξολοθρευτεί».

Οι τελετές της Μεγάλης Εβδομάδος κυρίως προέρχονται από τα Ιεροσόλυμα. Σύντομα υιοθετήθηκαν σε ποικίλες μορφές σε όλη την Εκκλησία, μια που η εγκαθίδρυση του Χριστιανισμού από τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο (288-337 μ.Χ.) ενθάρρυνε τους προσκυνητές να την επισκέπτονται. Η υποστήριξη του Αυτοκράτορα και της μητέρας του Αγίας Ελένης, προκάλεσε το χτίσιμο πολλών εκκλησιών σημαδεύοντας ιερές τοποθεσίες των Ευαγγελίων. Περιέλαβαν, ιδιαιτέρως την Εκκλησία του Παναγίου Τάφου και την Εκκλησία της Γέννησης στην Βηθλεέμ. Στην Αγία Ελένη αποδίδεται η εύρεση του Τιμίου Σταυρού πάνω στον οποίο σταυρώθηκε ο Χριστός.

Σώζεται μια σύγχρονη αναφορά των τελετών της Μεγάλης Εβδομάδας όπως πραγματοποιούνταν στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα Γνωστή ως Peregrinatio Etheriae, το «Προσκύνημα της Εθίρια». Πήρε την ονομασία της ηγουμένης ή καλόγριας του τάγματος, πιθανά Ισπανικής καταγωγής, η οποία έκανε εκείνη την εποχή προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Θα αναφέρουμε και τη δική της καταγραφή στην περιγραφή των τελετών της Μεγάλης Εβδομάδος.

«Σύμφωνα με την Εθίρια την Κυριακή των Βαΐων οι πιστοί συγκεντρώνονταν την εβδόμη ώρα εκείνης της ημέρας πάνω στο Όρος των Ελαιών, στην ανατολική πλευρά της Ιερουσαλήμ. Μετά από μια λειτουργία, οι πιστοί, οδηγούμενοι από τον Επίσκοπο, ακολουθούσαν τη διαδρομή που έκανε ο Χριστός από το Όρος των Ελαιών έως τη θριαμβευτική του είσοδο στα Ιεροσόλυμα. Συνοδεύονταν από παιδιά που κρατούσαν κλάδους Βαΐων ή ελιάς και φώναζαν: «Ευλογημένος είναι Αυτός που έρχεται στο Όνομα του Κυρίου». Η πομπή αργά έπαιρνε το δρόμο της μέσω της Ιερουσαλήμ προς την Εκκλησία του Παναγίου Τάφου. Η τελετή έληγε με προσευχές μπροστά από τη λειψανοθήκη του Τιμίου Σταυρού. Η Εθίρια περιγράφει ειδικές τελετές, αλλά επιβοηθητικής σημασίας, της Δευτέρας, Τρίτης και Τετάρτης της Μεγάλης Εβδομάδος. Σχετίζονταν με ιερές τοποθεσίες μέσα και γύρω από την Ιερουσαλήμ. Αυτές δεν υιοθετήθηκαν στο μετέπειτα σχήμα της Μεγάλης Εβδομάδας».

Στο Μεσαίωνα σε άλλες περιοχές, η πομπή της Κυριακής των Βαΐων συνήθως γινόταν από τη μία εκκλησία στην άλλη, όπου τα βάγια ευλογούνταν και μοιράζονταν. Ο Χριστός αντιπροσωπευόταν στην πομπή από ένα βιβλίο του Ευαγγελίου, ή από έναν Εσταυρωμένο, ή από τα Άχραντα Μυστήρια. Μερικές φορές χρησιμοποιείτο μια σκαλισμένη φιγούρα, καθισμένη πάνω σε έναν ξύλινο γάιδαρο. Στις Βυζαντινές εκκλησίες έφεραν εικόνες. Η ευλογία και η διανομή των Βαΐων, μαζί με μια πομπή που τραγουδούσε παραμένουν τα κύρια χαρακτηριστικά των σύγχρονων τυπικών της Κυριακής των Βαΐων.

Ακολουθώντας το χριστιανικό συμβολισμό του Πάσχα, που για πρώτη φορά καθιέρωσε ο Απόστολος Παύλος, ας δούμε το συμβολισμό της κάθε ημέρας. Η Εκκλησία μας σύμφωνα με το τηρούμενο Μηναίο ή Μηνολόγιο, επέτρεψε από την αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας, δηλ. π.χ. την Κυριακή των Βαΐων το βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ συμβολίζει τη Συναγωγή των Εβραίων και γενικά τη ζωή του Ισραηλινού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα. Είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ιωσήφ, του γιου του Ιακώβ, που αναφέρεται στη Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με ένα του λόγο.

Τη ΜΕΓΑΛΗ ΤΡΙΤΗ αναβιώνουμε δύο παραβολές: των Δέκα Παρθένων που μας διδάσκουν να είμαστε γεμάτοι από πίστη, προνοητικότητα και φιλανθρωπία, και των Ταλάντων που μας διδάσκουν να είμαστε εργατικοί και πως πρέπει να καλλιεργούμε και να ενισχύουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΤΑΡΤΗ είναι αφιερωμένη στη αμαρτωλή γυναίκα που μετανιωμένη άλειψε τα πόδια του Κυρίου με μύρο και συγχωρήθηκε για τα αμαρτήματά της, γιατί έδειξε μεγάλη αγάπη και πίστη στον Κύριο. Ψάλλεται το περίφημο δοξαστικό τροπάριο της Υμνογράφου Μοναχής Κασσιανής.

Τη ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ έχουμε : α) Τον Ιερό Νιπτήρα, β) Τον Μυστικό Δείπνο, γ) Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και δ) την Προδοσία του Ιούδα και τη σύλληψη του Ιησού, την ανάκριση από τον Άννα, την άρνηση του Πέτρου και την καταδίκη του Χριστού από τον Καϊάφα.

Τη ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ έχουμε την Κορύφωση του θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών» θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά Πάθη του Ιησού. Είναι αφιερωμένη στη Σταύρωση και την Ταφή του Χριστού.

Το ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ το πρωί γιορτάζουμε: α) την Κάθοδό Του στον Άδη και την Ανάστασή Του, έχουμε την λεγόμενη «1η Ανάσταση», την ζωηφόρο Ανάσταση, την ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.

Την ΚΥΡΙΑΚΗ του ΠΑΣΧΑ περνάμε από τον πόνο, τη θλίψη των Παθών και της Σταύρωσης, στην αγαλλίαση και την ελπίδα που φέρνει η Ανάσταση. Τελείται ο «Εσπερινός της Αγάπης», όπου σε πολλές γλώσσες διαβάζεται το Ιερό Ευαγγέλιο και διατρανώνεται παγκοσμίως η εποχή της Αναστάσιμης ελπίδας. Μοιράζονται φύλλα δάφνης που συμβολίζουν την Νίκη του Θεανθρώπου απέναντι στο θάνατο. Έτσι ολοκληρώνεται ο κύκλος των καθημερινών ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης.

alt

Ενδεικτικά θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στο συμβολισμό ορισμένων ιδιαίτερων τυπικών της Μεγάλης Εβδομάδας.


Τη Μεγάλη Πέμπτη τον καιρό του «Προσκυνήματος της Εθίρια», η κύρια τελετή ήταν «μια νυχτερινή αγρύπνια πάνω στο Όρος των Ελαιών. Πρώτα, καθοδηγούμενοι οι πιστοί από τον Επίσκοπο, συγκεντρώνονταν σε μια εκκλησία που περιείχε μια σπηλιά, την οποία κατά την παράδοση είχε επισκεφθεί ο Χριστός εκείνη την ημέρα με τους μαθητές του. Από εκεί προχωρούσαν προς τον Τόπο της Ανάληψής Του. Με το πρώτο λάλημα του πετεινού κατέρχονταν στον Κήπο της Γεσθημανή όπου άναβαν 200 κεριά. Διαβαζόταν η αναφορά της σύλληψης του Χριστού, και προκαλείτο μεγάλος θρήνος. Η πομπή τότε επέστρεφε στην Ιερουσαλήμ ακριβώς μόλις σκοτείνιαζε και όλοι ξεκουράζονταν».

Οι τελετές της Μεγάλης Πέμπτης αναπόφευκτα πήραν μια διαφορετική μορφή από εκείνες που ελάμβαναν χώρα στην Ιερουσαλήμ. Στη Δυτική Εκκλησία η έμφαση τοποθετήθηκε στο Μυστικό Δείπνο. Στη Θεία Λειτουργία εκείνης της ημέρας χτυπούσαν τις καμπάνες στο «Δόξα εν Υψίστοις» και στη συνέχεια σιγούσαν μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Επειδή δεν καθαγιαζόταν Θεία Μετάληψη τη Μεγάλη Παρασκευή, μια επιπλέον Θεία Μετάληψη καθαγιαζόταν τη Μεγάλη Πέμπτη και αυτή χρησιμοποιείτο τη Μεγάλη Παρασκευή για τη Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων, μια συντομότερη μορφή Θείας Λειτουργίας. Αυτή μεταφερόταν με πομπή προς ένα Βωμό, μπροστά από τον οποίο οι πιστοί κρατούσαν αγρύπνια. Στους καθεδρικούς ναούς ευλογούνταν τα Άγια Έλαια. Ήταν σύνηθες επίσης να αδειάζουν τις κανάτες-αγιασματάρια του Αγιασμού και οι βωμοί πλένονταν τελετουργικά, αν και αυτό πολλές φορές γινόταν τη Μεγάλη Παρασκευή. Το Φιλί ή το Σημάδι της Ειρήνης, το τελετουργικό αγκάλιασμα μετά τον Αμνό του Θεού, παραλείφθηκε στη Θεία Λειτουργία επειδή θύμιζε το φιλί του Ιούδα. Η τελετή κατέληγε με τον νιπτήρα. Ετελείτο από επισκόπους ή ηγούμενους σε ανθρώπους κατώτερου βαθμού, σε ανάμνηση που ο Χριστός έπλυνε τα πόδια των μαθητών του στο Μυστικό Δείπνο. Ακόμη και σήμερα στην Πάτμο δώδεκα μοναχοί αναπαριστούν τους αποστόλους, και ο ηγούμενος πλένει τα πόδια τους στην κεντρική πλατεία της χώρας.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, οι νοικοκυρές κατά παράδοση ετοιμάζουν τα τσουρέκια και βάφουν τα κόκκινα αβγά. Το αβγό συμβολίζει από την αρχαιότητα την ανανέωση της ζωής ενώ το κόκκινο χρώμα, το αίμα του Χριστού. Παλιότερα συνήθιζαν να τοποθετούν το πρώτο κόκκινο αβγό στο εικονοστάσι του σπιτιού για να ξορκίζουν το κακό. Σε κάποια χωριά, πάλι, σημάδευαν το κεφάλι και την πλάτη των μικρών αρνιών με την κόκκινη μπογιά που είχε χρησιμοποιηθεί για το βάψιμο των αβγών. Συνήθιζαν επίσης να φυλάσσουν μία από τις κουλούρες της Μεγάλης Πέμπτης στο εικονοστάσι για να προστατεύονται τα μέλη της οικογένειας από τα μάγια.

Τη Μεγάλη Παρασκευή, η επέτειος της Σταύρωσης, άρχιζε στην Ιερουσαλήμ τον 4ο αιώνα με προσευχές πριν την ανατολή στην αρχαία εκκλησία του Όρους Σιών, όπου, διασωζόταν η Στήλη της Μαστίγωσης: τοιουτοτρόπως θρηνούσαν το μαστίγωμα του Χριστού από τους στρατιώτες του Πιλάτου. Σύμφωνα με την Εθίρια, «η κύρια τελετή εκείνη την ημέρα λάμβανε χώρα στην Εκκλησία του Πανάγιου Τάφου. Εκτίθετο και λατρευόταν από τους πιστούς το υπόλειμμα του Τιμίου Σταυρού και στη συνέχεια ακολουθούσε μια τρίωρη Θεία Λειτουργία στην τοποθεσία του Γολγοθά, τον τόπο όπου σταυρώθηκε ο Χριστός».

Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί για τους Χριστιανούς την πιο «θλιμμένη» ημέρα του χρόνου, ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας, οι καμπάνες της εκκλησίας κτυπούν με πένθιμο κτύπο. 

Ημέρα της κορύφωσης του θείου δράματος με την Αποκαθήλωση από το σταυρό και την Ταφή του Χριστού. Λόγω του πένθους της ημέρας οι νοικοκυρές δεν ασχολούνται με τις δουλειές του σπιτιού, αποφεύγοντας ακόμη και το μαγείρεμα. Με λουλούδια που μαζεύουν ή αγοράζουν πηγαίνουν στις εκκλησίες και στολίζουν τον Επιτάφιο. Αγριολούλουδα, παπαρούνες, βιολέτες, μαργαρίτες, δενδρολίβανα, σκυλάκια, ανεμώνες, πασχαλιές, κρίνους, άνθη λεμονιάς, τριαντάφυλλα κ.α. πλέκονται σε στεφάνια και γιρλάντες και ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορόνα από άνθη, ενώ παράλληλα ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγίας. Τα λουλούδια του Επιταφίου ονομάζονται Χριστολούλουδα, Σταυρολούλουδα και τους αποδίδεται μεγάλη θαυματουργός Δύναμη. Παλιότερα, οι γυναίκες έφτιαχναν με αυτά φυλαχτά για τους ναυτικούς, ενώ ορισμένοι τα χρησιμοποιούσαν και σαν γιατρικό για τον πονοκέφαλο. Όταν ολοκληρωνόταν ο στολισμός, οι πιστοί προσκυνούσαν ενώ πέρναγαν τα παιδιά από κάτω «για να τους αγγίξει η χάρη». Το απόγευμα στην περιφορά του πιστοί ακολουθούν σε πομπή ενώ πολύς κόσμος περίμενε ολόγυρα για να προσκυνήσει καθώς γυναίκες έραιναν την πομπή με αρώματα. Αλλού, κατά την περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της πόλης ή του χωριού έκαναν τρεις φορές το γύρω της εκκλησίας. Άλλοτε όταν υπήρχαν περισσότερες από μία εκκλησίες, οι Επιτάφιοι συγκεντρώνονταν στην κεντρική πλατεία και έψαλλαν όλοι οι πιστοί θρήνους.

Αυτή την ημέρα πολλοί πίνουν ξύδι, ενώ στην Κρήτη, βράζουν σαλιγκάρια και πίνουν το πικρό ζουμί τους, αλλού δε βάζουν τίποτα στο στόμα τους. Επίσης, σε πολλά χωριά οι άντρες δεν ασχολούνται με μαστορέματα και ιδιαίτερα με καρφώματα που παραπέμπουν στον τρόπο θανάτου του Χριστού.

Υπάρχει μια παράδοση στην Εκκλησία μας όπου τελείται ένας τελετουργικός «Σεβασμός του Σταυρού», μερικές φορές ονομάζεται «έρποντας προς το Σταυρό», χαρακτηριστική ιεροτελεστία της Μεγάλης Παρασκευής. Κλήρος και άνθρωποι γονατίζουν και φιλούν έναν εσταυρωμένο τοποθετημένο πάνω στα σκαλιά του ιερού. Μετά από αυτήν την τελετή, ο Άρτος της Μετάληψης, τοποθετείται στο Βωμό για τη Λειτουργία των Προηγιασμένων. Ακολουθεί μια Τρίωρη Λειτουργία, όπως είχε αρχικά εκτελεστεί από τους Ιησουΐτες, και συνεχίζεται έως σήμερα σε πολλές εκκλησίες.

Υπήρχε ακόμη το έθιμο, στους δρόμους της Σεβίλλης, να κάνουν δημόσια μετάνοια για την ανθρώπινη αμαρτία όπου: οι μετανοούντες ντυμένοι με ολόμαυρους μανδύες ακολουθούσαν το ομοίωμα του Χριστού πάνω στο Σταυρό καθώς περιφερόταν στους δρόμους.

Το Μεγάλο Σάββατο, γνωστό επίσης ως Εσπέρα του Πάσχα, τιμά την ανάπαυση του σώματος του Χριστού μέσα στον τάφο. Η αγρύπνια του Πάσχα είναι αξιοσημείωτη για ένα περίπλοκο τυπικό, του οποίου το θέμα είναι το άναμμα της φλόγας ως ένα σύμβολο της Ανάστασης του Χριστού. Στην Ιερουσαλήμ, αυτή η Πασχαλινή φλόγα ανάβει από τον Πατριάρχη της μέσα στο Βωμό του Παναγίου Τάφου.

Στη σύγχρονη μορφή του τυπικού, η φλόγα ανάβει στη στεγασμένη πύλη της συσκοτισμένης εκκλησίας. Η πομπή κινείται μέσα στην εκκλησία, φωτισμένη από ένα κερί, μια δεύτερη ανάβει στον κυρίως ναό και μια τρίτη στο άδυτο. Η εστία της προσοχής τότε γίνεται η Πασχαλινή Λαμπάδα, ένα μεγάλο κερί τοποθετημένο στη βόρεια πλευρά του αδύτου. Αυτό το κερί, το οποίο αναφέρεται ως η άγια στήλη του φωτός, καθαγιάζεται δεόντως. Πέντε κόκκοι λιβάνι σε πυραμιδική μορφή εισάγονται σε αυτό, υποθετικά στη μνήμη των Πέντε Τραυμάτων του Χριστού. Το άναμμα της Πασχαλινής Λαμπάδας ακολουθείται από το άναμμα όλων των φώτων και κεριών της εκκλησίας και των πιστών καθώς επίσης και από το χαρούμενο χτύπημα των καμπάνων. Η ολοκλήρωση της Πασχαλινής Αγρύπνιας ακολουθείτο τους πρώτους καιρούς από την πρώτη Λειτουργία του Πάσχα την αυγή. Η Πασχαλινή Λαμπάδα είναι, συμπερασματικά, ένα σύμβολο του Χριστού. Με σημασία, σβήνεται την Εορτή της Ανάληψης του Χριστού, η οποία σηματοδοτεί τη φυσική του απόσυρση από τον κόσμο.

Το Μεγάλο Σάββατο οι ιερείς ντύνονται στα λευκά και σκορπούν βάγια και ροδοπέταλα, ενώ οι καμπάνες κτυπούν χαρούμενα και οι ψάλτες υμνούν την δόξα του Κυρίου. Σε πολλές περιοχές υπάρχει το έθιμο του «σεισμού» μιας αναπαράστασης του σεισμού που έγινε μετά την Ανάσταση, όπως περιγράφεται στην Βίβλο. Το εκκλησίασμα κτυπά τα στασίδια ρυθμικά, ενώ έξω το χάος βασιλεύει, με πυροβολισμούς, αυτοσχέδιες κροτίδες και πυροτεχνήματα. Αυτή είναι η τελετή της «Πρώτης Ανάστασης». Σύμφωνα με ένα άλλο έθιμο κλείνουν οι πόρτες της εκκλησίας και οι ιερείς, αφού κάνουν τρεις κύκλους την εκκλησία ψάλλοντας, κλωτσούν την κεντρική πόρτα να ανοίξει και μπαίνουν, τραγουδώντας τον ψαλμό «Άρατε Πύλας». Μια άλλη ιδιαίτερη παράδοση της Πρώτης Ανάστασης είναι το έθιμο του «πετάγματος των σταμνιών», που γίνεται στην Κέρκυρα. Οι ντόπιοι πετούν στάμνες από τα παράθυρά τους, και αυτά σπάζουν στο δρόμο. Κάποιες φορές οι στάμνες είναι γεμάτες νερό για να κάνουν μεγαλύτερο θόρυβο.

Το βράδυ όλοι μαζεύονται στην εκκλησία κρατώντας από ένα κερί που θα το ανάψουν με το Άγιο Φως. Πριν τα μεσάνυχτα όλα τα φώτα του ναού σβήνουν και ο ιερέας εμφανίζεται στην Ωραία Πύλη προσφέροντας το Άγιο Φως σε όλους λέγοντας, «Δεύτε Λάβετε Φως». Αυτή η μοναδική φλόγα έρχεται κατ’ ευθείαν από τον Ιερό Τάφο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, όπου ανάβει ως εκ θαύματος χωρίς καμία ανθρώπινη παρέμβαση. Αφού οι άνθρωποι λάβουν το φως, τα μεσάνυχτα, ο ιερέας παίρνει την ιερή εικόνα της ανάστασης και βγαίνει έξω από τον ναό. Η Δεύτερη Ανάσταση συμβαίνει μόλις πει ο ιερέας το «Χριστός Ανέστη». Και ακριβώς τότε στον περίβολο της εκκλησίας αρχίζει με βεγγαλικά και αυτοσχέδιες κροτίδες η γιορτή της Ανάστασης. Στην Καλαμάτα και σε άλλα μέρη της Μεσσηνίας ξεκινά ο γνωστός «σαϊτοπόλεμος»! Κατά την παράδοση η πρώτη σαΐτα κατασκευάστηκε στην επανάσταση του 1821. Τότε οι Μεσσήνιοι, μην έχοντας άλλο τρόπο να αντιμετωπίσουν τους Τούρκους, κατασκεύασαν κυλίνδρους με χοντρό χαρτόνι και τους γέμιζαν μπαρούτι. Αργότερα χρησιμοποίησαν τις σαΐτες για να γιορτάσουν την Ανάσταση. Στη συνέχεια δίνουν όλοι ευχές καθώς και το επονομαζόμενο «Φιλί της Αγάπης». Θεωρείται τύχη να φτάσει κάνεις σπίτι με το κερί του ακόμη αναμμένο! Με το «Άγιο Φως» των κεριών οι χριστιανοί κάνουν το σχήμα του σταυρού πάνω από την κεντρική τους πόρτα για καλή τύχη.

Ένα παρόμοιο φιλί δινόταν ακόμη και στην Επανάσταση, όταν οι Ρώσοι χαιρετούσαν ο ένας τον άλλο με ένα εθιμοτυπικό φιλί, το οποίο επαναλαμβανόταν τρεις φορές προς τιμή της Τριάδας.

Οι τελετές της Μεγάλης Εβδομάδας, στο σύνολό τους, είναι βασικά ανακλητικές των Παθών και της Ανάστασης του Χριστού˙ αλλά όπως το τυπικό των αρχαίων μυστηριακών θρησκειών, αποσκοπούν στο να προωθήσουν στους πιστούς μια αίσθηση ταυτότητας με τον Χριστό στα όσα υπέφερε και στο θρίαμβό του πάνω στο θάνατο.

Το Πασχαλινό Τραπέζι και Άλλα ΈθιμαΤα Πασχαλινά φαγητά στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη προετοιμάζονται εκ των προτέρων, και ευλογούνται από τον παπά προτού τα δοκιμάσει κανείς. Η παράδοση του Πασχαλινού Αμνού εξασφαλίζει αξιοζήλευτη θέση στο Πασχαλινό τραπέζι, αν και σε μερικές χώρες ένα γλύκισμα μπορεί να γίνει το υποκατάστατό του. Στην Πολωνία το αρνί φτιάχνεται από βούτυρο και περιστοιχίζεται από πολυάριθμα πιάτα που περιέχουν ζαμπόν, ψητό μοσχάρι, λουκάνικο και άλλες λιχουδιές. Σαν γενικός κανόνας το τραπέζι διακοσμείται όμορφα με λινό τραπεζομάντιλο, λουλούδια και γιρλάντες.

Εθιμοτυπικά χρησιμοποιείτο μια εποχή το ξινό βότανο για να δώσει άρωμα στα Πασχαλινά κέικ και τις πουτίγκες. Σπάνια χρησιμοποιείται στις μέρες μας, εξαιτίας της πικρής του γεύσης που αρχικά συμβόλιζε τα πικρά βότανα του Εβραϊκού Πασχαλινό γεύματος. Στην Αγγλία μια κόκκινη ρέγγα, που μοιάζει σαν έναν άνθρωπο πάνω στη ράχη αλόγου, στη βάση ενός καλαμποκιού, τρώγεται την Ημέρα του Πάσχα, ενώ τα ραπανάκια ήταν η σπεσιαλιτέ της εποχής. Στην Πολωνία τα αγόρια της επαρχίας παίρνουν ένα δοχείο χυλού –φτιαγμένο από νερό αναμιγμένο με σίκαλη και μαγιά- και μια ρέγγα, και το κάνουν ταμπούρλο έξω από το χωριό πριν το θάψουν. Επειδή οι πιστοί ζούσαν με ελάχιστα την περίοδο της νηστείας, τα αγόρια διασκέδαζαν κάνοντας την κηδεία της τροφής.

Οι Ρώσοι ετοιμάζουν το πάσκα, ένα ψηλό, άκαμπτο ψωμί, φτιαγμένο με σπιτικό τυρί και ξερές σταφίδες γλασαρισμένο στη κορφή. Οι Ιταλίδες μητέρες δίνουν στα παιδιά τους τη τσιαμπέλα, ένα κέικ φτιαγμένο με ελαιόλαδο όπου: στα αγόρια δίνεται στο σχήμα ενός αλόγου, ενώ στα κορίτσια στο σχήμα ενός περιστεριού στολισμένο με πραγματικά φτερά. Τα παιδιά της Αυστραλίας παίρνουν ένα κέικ σε σχήμα φωλιάς γεμισμένο με αυγά. Μερικοί λόγιοι βλέπουν σε τέτοια εθιμοτυπικά γλυκίσματα τα υπολείμματα ενός παλαιού μαγικού τυπικού, όπου τελετουργικές προσφορές ψωμιού εξασφάλιζαν ευημερία στην κοινότητα και στη φυλή.

Μερικές φορές τα γλυκίσματα ήταν τμήμα μιας ελεημοσύνης ή φιλανθρωπικής διανομής, όπου εκπλήρωναν μια πραγματική ανάγκη σε καιρούς όπου η φτώχεια σήμαινε λιμοκτονία. Ελαφρώς διαφορετικές ήταν και οι Εκκλησιαστικές Μπύρες, που δίνονταν σε μερικά μέρη της Βρετανίας την ίδια εποχή. Στην Εβραϊκή γιορτή θυσιάζονταν αρνιά για να εορταστεί η απελευθέρωση του Ισραήλ από τη δουλεία στην Αίγυπτο, ενώ στη Χριστιανική παράδοση αντιπροσωπεύει ο πασχαλινός αμνός τον Χριστό. Μια άλλη άποψη τοποθετεί τον αμνό σε μια ποιμενική γιορτή, επρόκειτο για τη θυσία ενός αρνιού έτσι ώστε ο θεός των ποιμνίων-της γονιμότητας, να πάρει το μερίδιό του για να εξασφαλίσει τη γονιμότητα του ποιμνίου. Το αρνί τρωγόταν σε ένδειξη κοινωνίας με το θεό προστάτη.

Οι προετοιμασίες για το ορθόδοξο δείπνο της Ανάστασης ξεκινούν από το Μεγάλο Σάββατο το πρωί δίνοντας τέλος στη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας. Αν και αρκετοί ήταν αυτοί που κάθονταν στην αναστάσιμη λειτουργία το βράδυ του Σαββάτου υπήρχαν πολλοί που κατέληγαν στο τραπέζι της αγάπης για την ελαφριά σούπα από κοτόπουλο, η οποία αντικαταστάθηκε σε πολλούς τόπους από την παραδοσιακή μας μαγειρίτσα, μια σούπα φτιαγμένη από τα σπλάχνα του αρνιού, ρύζι και αρωματικά βότανα αλλά και τα σκαλτσούνια ή μελιτίνια, τα συνοδευτικά γαρδουμπάκια, συκωταριά, ψητό κρέας, κόκκινα αυγά καθώς και πολλών άλλων φαγητών με τοπικό χαρακτήρα.

Το τραπέζι της Κυριακής του Πάσχα είναι από τα πλουσιότερα. Με αγάπη το γεμίζουν από όλα τα καλά, με λαμπροκουλούρες, καλτσούνια, λαζαράκια, τσουρέκια, αυγά κ.α. Όλοι μαζί, φίλοι και συγγενείς, ψήνοντας το αρνί ή το κατσίκι και το κοκορέτσι πίνουν και γλεντούν γιορτάζοντας την ανάσταση. Το αρνί αποτελεί ένα κατεξοχήν μυθικό σύμβολο, με την έννοια της αθωότητας και της αγνότητας κυρίως σε πνευματικό επίπεδο, έτσι με τον διαμελισμό του επιτρέπει στους ανθρώπους την επικοινωνία με αυτή την αγνότητα. Το «παραδοσιακό» Πασχαλινό τραπέζι διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, αν και σε όλη τη χώρα αντικατοπτρίζει την ίδια αρχαία σοφία: «τίποτα δεν πάει χαμένο». Αν κάποιος έχει νηστέψει για 40 ολόκληρες ημέρες, απέχοντας από κρέας και γαλακτοκομικά, τότε η ιδέα να γευτεί και την τελευταία μπουκιά είναι ακόμη πιο σημαντική. Τέλος ένα έθιμο του Πάσχα που έρχεται από τα αρχαία χρόνια, πριν την γέννηση του Χριστού, είναι το διάβασμα της «κουτάλας» του αρνιού δηλ. της ωμοπλάτης του ζώου, που λεγόταν ότι με αυτό μπορούσε ο νοικοκύρης του σπιτιού να προβλέψει το μέλλον.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας διαβάζεται το Ευαγγέλιο της Ανάστασης σε εφτά γλώσσες. Αποτελεί τη «Λειτουργία της Αγάπης» και εκφράζει το ύψιστο μήνυμα της Ανάστασης του Χριστού. Σε πολλές περιοχές βραδιάζοντας καίνε ένα ομοίωμα του Ιούδα. Οι νέοι φτιάχνουν το ομοίωμα από παλιά χαλιά, βάζουν στα χέρια του τα τιμαλφή της προδοσίας, μια σακούλα με 30 νομίσματα, και το κρεμούν στην αυλή μέχρι να καεί.

Η ανανέωση και το ξανάνιωμα, που είναι στενά συνδεδεμένα με το κεντρικό νόημα του Πάσχα, συμβολίζονται με πολλούς τρόπους. Σύμφωνα με μια κοινή και ευρέως διαδεδομένη πίστη, το τρεχούμενο νερό γίνεται ευλογημένο την Ημέρα του Πάσχα επειδή ο Χριστός το καθαγίασε. Στη Γαλλία οι γυναίκες πλένουν το πρόσωπό τους στα ρυάκια ενώ σε άλλες χώρες οι αγρότες ραντίζουν τα ζώα τους. Μπουκάλια πασχαλινού νερού συχνά διατηρούνται προσεκτικά ως μια πηγή θεραπείας, ενώ στην Ιρλανδία λέγετε πως το συγκεκριμένο νερό τους παρείχε προστασία από τα κακά πνεύματα.

Το νερό είναι σημαντικό στο να βοηθήσει τις σοδειές να αναπτυχθούν, και οι πρωτόγονοι λαοί θεωρούσαν ότι αυτό κατείχε για γενικότερη γονιμοποιό επίδραση. Σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες είναι σύνηθες να ραντίζουν κορίτσια και αγόρια. Στην Ουγγαρία αυτό λαμβάνει χώρα τη Δευτέρα του Πάσχα. Το ίδιο έθιμο υπήρχε στην Πολωνία, σήμερα μερικές σταγόνες κολόνιας ή ροδόνερου αντικαθιστούν το παλαιομοδίτικο κατάβρεγμα. Στο Μεσαίωνα πραγματοποιείτο μία διήμερη εορτή, όπου αφού πετούσαν νερό κορίτσια και αγόρια έριχναν ο ένας στον άλλο αυγά.

Μερικά Πασχαλινά έθιμα έχουν άμεσους δεσμούς με τυπικά ανάπτυξης της σοδειάς. Μία δημοφιλής ιεροτελεστία αποτελείται από το άγγιγμα ενός νεαρού ή νεαρής με το κλαδί ενός δέντρου. Αυτό έδινε υγεία και γονιμότητα. Στην Τσεχοσλοβακία η Πασχαλινή Βέργα πλέκεται με κλαδιά ιτιάς και διακοσμείται με κορδέλες. Ένα αγόρι θα χτυπούσε ένα κορίτσι στα πόδια με αυτή μέχρι να του δώσει πρόστιμο Πασχαλινά αυγά. Στην ανατολική Πομερανία της Γερμανίας, προς μεγάλη μας έκπληξη, τα παιδιά κυνηγούσαν τους γονείς να σηκωθούν από το κρεβάτι, χρησιμοποιώντας ένα κλαδί σημύδας. Στη Μακεδονία, τα κορίτσια ξυπνούν νωρίς το πρωί του Πάσχα, βρίσκουν μια κερασιά και φτιάχνουν μια κούνια. Αργότερα, και άλλες κούνιες ορθώνονται στο πράσινο του χωριού και η χόρα, ένας αρχαίος κυκλικός χορός, εκτελείται ενώ γίνεται η αιώρηση. Παρατηρείται κάτι αντίστοιχο και σε άλλες περιοχές όπως το Πήλιο, τη Μυτιλήνη και τη Σάμο. Οι κούνιες αποτελούν αρχαίο έθιμο και θυμίζουν την «αιώρα» των Αθηναίων παρθένων στα Ανθεστήρια, μια από τις λαϊκότερες γιορτές στις αρχές της Άνοιξης. Ένα παρόμοιο παιχνίδι ήταν δημοφιλές στη Λετονία, η αρχική πρόθεση πιθανώς ήταν να ενθαρρύνει τις σοδειές να αναπτυχθούν τόσο ψηλά όσο αιωρούνταν τα κορίτσια.

Παραδοσιακά η εργασία απαγορευόταν στην Πολωνία κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδος, ιδιαίτερα την Πέμπτη, η οποία είναι αφιερωμένη στη μνήμη των νεκρών. Λένε ότι ένας αγρότης που επέμενε να οργώνει τα χωράφια του τον κατάπιε η γη μαζί με τα βόδια του. Οποιοσδήποτε βάλει το αυτί του στο έδαφος θα τον ακούσει να καλεί σε βοήθεια. Μερικοί άνθρωποι απέφευγαν τη δουλειά με το λινό ή τα νήματα, όντας η παράδοση ότι, η σκόνη από αυτά τα υλικά θα έμπαινε στα μάτια των νεκρών. Προφανώς υπάρχει κάποια σύνδεση με τα σάβανα της κηδείας.

Η επίδραση όμως των τελετουργιών της αρχαίας Ελλάδος στο χριστιανισμό φαίνεται ότι είναι μεγαλύτερη από όσο οι περισσότεροι γνωρίζουμε. Για παράδειγμα το Πάσχα στην Αρχαία Ελλάδα γιόρταζαν τα «Αδώνια», κατά τα οποία γινόταν αναπαράσταση του θανάτου του Άδωνι. Οι γυναίκες στόλιζαν το νεκρικό κρεβάτι με λουλούδια και καρπούς ενώ τραγουδούσαν μοιρολόγια. Ακολουθούσε επιτάφιος πομπή, ενώ την επομένη ημέρα γινόταν η ανάσταση του Άδωνι, που συμβόλιζε την καρποφορία της φύσης.

Αλλά και η μετάληψη με το «θείο» σώμα και αίμα ήταν μέρος των τελετουργιών, τόσο των Κορυβαντικών όσο και των Ορφικών μυστηρίων. Στη μετάληψη των Ορφικών οι πιστοί, επιδίδονταν σε ωμοφαγία ταύρου και οινοποσία, που συμβόλιζε το σώμα και το αίμα του Διόνυσου Ζαγρέα. Πίστευαν ότι με αυτόν τον τρόπο κατέρχονταν σε αυτούς η θεότητα και γέμιζε τις ψυχές τους. Στα Κρητικά μυστήρια, η προσφορά του Διόνυσου Ζαγρέα και η θυσία του Μινώταυρου, ήταν η θεία Δωρεά, η κάθοδος της πνευματικής δύναμης, του συμβολικού ταυρείου αίματος. Αυτό το έθιμο αφού πέρασε από διάφορα στάδια στα ελληνικά Μυστήρια των ιστορικών χρόνων αλλά και στα Μιθραϊκά των Περσών πέρασε και στα Χριστιανικά στους μετέπειτα αιώνες.

Ένα άλλο έθιμο των ημερών είναι τα πασχαλινά κόκκινα αυγά, τα οποία συμβολίζουν το αίμα του Ιησού Χριστού, όταν οι στρατιώτες Τον λόγχιζαν επάνω στο σταυρό. Σύμφωνα όμως με τον Κοραή τα κόκκινα αυγά, συμβολίζουν το αίμα των προβάτων με το οποίο οι Ιουδαίοι έβαψαν τις οικείες τους, για να αποφύγουν την «υπό εξολοθρευτικού Αγγέλου φθοράν». Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και οι Γαλάτες πρόσφεραν βαμμένα αβγά για να γιορτάσουν την άνοιξη. Όπως αναφέρει ο Γ. Α. Μέγας,χρωματιστά κυρίως κόκκινα αυγά, μνημονεύονται ήδη από τον 5ο αι. στην Κίνα για γιορταστικούς σκοπούς και στην Αίγυπτο από τον 10ο αι. Ενώ τον 17ο αι. τα βρίσκουμε στους Χριστιανούς και τους Μωαμεθανούς, όπως στη Μεσοποταμία και τη Συρία, έπειτα στην Περσία και τη Χερσόνησο του Αίμου. Μερικοί υποθέτουν ότι τα κόκκινα αυγά του Πάσχα διαδόθηκαν, σε όλη την Ευρώπη και την Ασία και συνδέθηκαν με τα τοπικά έθιμα των λαών.

Το τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών, συμβολίζει την Ανάσταση του Χριστού, καθώς το αυγό συμβολίζει τη ζωή και τη δημιουργία που κλείνει μέσα του ζωή. Όταν το κέλυφος του αυγού σπάσει με το τσούγκρισμα, γεννιέται μια ζωή, έτσι παρομοιάζει το σπάσιμο του τάφου του Χριστού και την Ανάστασή Του. Το αυγό βέβαια σε όλες σχεδόν τις αρχαίες κοσμογονίες σήμαινε την γέννηση του σύμπαντος και της ζωής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το σύμβολο των ορφικών Μυστηρίων που ήταν ένα φίδι τυλιγμένο γύρω από ένα αυγό, που συμβόλιζε τον κόσμο που περιβάλλεται από το Δημιουργικό πνεύμα. Στο επίπεδο της μύησης και της φιλοσοφίας, αντιπροσώπευε τον νεόφυτο που την στιγμή της μύησής του έσπαγε το κέλυφος του αβγού και ένας καινούργιος πνευματικός άνθρωπος γεννιόταν.

Το τσουρέκι, η γνωστή μας λαμπροκουλούρα ζυμώνεται για το καλό. Οι αγρότες παραχώνουν κομμάτια τσουρεκιού και τσόφλια αυγών στα χωράφια τους για να ευλογηθεί η σοδειά τους. Οι νοικοκυρές στη Σίφνο ετοιμάζουν τα παραδοσιακά «πουλιά» και πασχαλινές κουλούρες σε διάφορα σχήματα ζώων και πουλιών, στολισμένα με κόκκινα αβγά. Τα πιο γνωστά είναι φυσικά η πλεξούδα, με ή χωρίς κόκκινο αβγό. Οι πλεξούδες και οι κόμποι προέρχονται από τους ειδωλολατρικούς χρόνους ως σύμβολα για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων. Ζύμωναν με μυρωδικά τις κουλούρες της Λαμπρής και τις στόλιζαν με λουρίδες από ζυμάρι και ξηρούς καρπούς. Παρόμοιες κουλούρες έφτιαχναν και στα βυζαντινά χρόνια, τις «κολλυρίδες», που ήταν ειδικά ψωμιά για το Πάσχα σε διάφορα σχήματα με ένα κόκκινο αυγό στο κέντρο τους.

Τα σοκολατένια πασχαλινά κουνελάκια, αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη χαρά των παιδιών, στην εορτή του Πάσχα. Αρχικά, το πασχαλινό κουνελάκι ήταν λαγός. Για τους Σάξονες ο λαγός ήταν το έμβλημα της θεάς Eastre, την οποία τιμούσαν την άνοιξη. Από αυτήν άλλωστε προέρχεται η λέξη Easter, που σημαίνει Πάσχα στα αγγλικά. Για τους Κέλτες και τους Σκανδιναβούς ο λαγός αποτελούσε επίσης το σύμβολο της θεάς της μητρότητας και της ανοιξιάτικης γονιμότητας. Το παραδοσιακό κουνελάκι που φέρνει αβγά στα παιδιά είναι γερμανικής προελεύσεως.

Μια σειρά από ιστορικά γεγονότα, πνευματικές εμπειρίες, έθιμα και κυρίως το «πάντρεμα» διαφορετικών πολιτισμών, αναβιώνουν και κυριαρχούν τις άγιες αυτές ημέρες. Ο συμβολισμός τους έχει ως σκοπό, την απόδοση του θείου δράματος, αλλά και τη λυτρωτική κατάληξη με την Ανάσταση του Θεανθρώπου. Η Σταύρωση και η Ανάσταση του Χριστού αποτελεί τη μετάβαση του ανθρώπου από το Θάνατο στη Ζωή. Ο Χριστός «ανέστη εκ νεκρών» και καταπάτησε τον Θάνατο. Με την Ανάστασή Του θα αναστήσει όλο το γένος από κάθε είδους μορφής σκλαβιάς καθοδηγώντας το σε Αναγέννηση. Θα φέρει τέτοια πνευματική διέγερση με τα πάθη του, που θα οδηγήσει την ανθρωπότητα σε μια νέα συνειδησιακή διεύρυνση. Αντιλαμβανόμαστε το λόγο της ύπαρξής μας και τις δικές μας ευθύνες προς τη Ζωή, ως σύνολο. Η αναγκαιότητα της δικής μας ανάστασης ωθεί σε μια διεύρυνση της συνείδησης, διεύρυνση και επίγνωση της ευθύνης που έχουμε για την πνευματική ανάσταση της ανθρωπότητας και του πλανήτη.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

Ε. O. James, Christian Myth and Ritual (Johm Murray, 1933)
F. L. Cross, ed, Oxfond Dictionary of the Cristian Church (Oxfond Univ. Press 1958)
E. O. James, Seasonal Feastes and Festivals (Thames and Hudson, 1961)
F. X. Weiser, The Easter Book (Staples, 1955)
Φιλοσοφικό καφενείο Ξάνθη Φιλοσοφείν «Η ανάσταση του Λαζάρου»
Διαβάστε περισσότερα...